69
қараулар
«Самұрық-Қазына» Қорында «гендерлік зорлық-зомбылыққа қарсы белсенділіктің 16 күні» жаһандық акциясы аясында қызметкерлердің құқықтарын гендерлік негізде бұзудың алдын алу тақырыбында таныстыру семинары өтті. Харассментке қарсы іс-қимыл саласындағы сарапшылармен кездесу корпорацияда қауіпсіз және қолдау көрсететін жұмыс ортасын дамытудағы маңызды қадам болды.
Әлеуметтік өзара іс-қимыл және коммуникациялар орталығының (ӘӨКО) бас директоры Елдос Өмірзақов семинарды ашып, жұмыс орнындағы зорлық-зомбылық пен қысымның әртүрлі түрлеріне қарсы іс-қимыл әдістерін зерделеудің маңыздылығын атап өтті. Ол бұл әлеуметтік тұрақтылық мәселесі ғана емес, еңбек ұжымдарын дамытудың негізгі элементі екенін атап өтті.
Самұрық-Қазына Қоры Комплаенс қызметінің басшысы Асқар Дәрменов «харассмент» терминін түсіндірудегі айырмашылықтарға тоқталып, заңнамада нақты айқындау қажеттігін атап өтті. Ол терминологиядағы белгісіздік корпоративтік ортада түсініспеушілік проблемалары мен тәуекелдерін тудыруы мүмкін екенін атап өтті.
Дәрменов сондай-ақ «Самұрық-Қазына» компаниялар тобы қызметкерінің этикалық мінез-құлқының ішкі кодексінде кемсітушіліктің кез келген түріне тікелей тыйым салынғанын, бұл харассментке ұшыраған өтініш берушілердің қауіпсіздігі үшін құқықтық негіздерді қамтамасыз ететінін атап өтті.
Қазақстандық Қоғамдық даму институтының сараптамалық талдау басқармасының талдаушысы Айнұр Тукумова осы құбылысқа қарсы күрес пен осы бағыттағы мемлекеттік институттардың жұмысы туралы халықаралық конвенциялар туралы айтып берді.
Іс-шарада сондай-ақ халықаралық конвенциялар, осы бағыттағы мемлекеттік институттардың жұмысы, сондай-ақ харассмент түрлерінің әртүрлілігі және оларды жұмыс орнында еңсеру әдістері қаралды.
Құқықтық саясатты зерттеу орталығының Аймақтық директоры Аяжан Ойрат харассменттің әртүрлі түрлерімен күресудің маңыздылығын атап өтіп, осы құбылысқа қарсы тұрудың қолданбалы әдістерін ұсынды.
Іс-шараны қорытындылай келе, ӘӨКО өндірістік қатынастарды дамыту бөлімінің басшысы Жаннұр Ділдабаева мұндай кездесулер тұрақты негізде өткізіліп тұратынына баса назар аударды.
100
қараулар
Қазақстандық ірі электр энергетикалық холдинг – «Самұрық-Энерго» АҚ өкілдері осы күндері БАӘ астанасы Дубай қаласында өтіп жатқан БҰҰ – COP28 халықаралық климат жөніндегі саммиттің жұмысына қатысты. Конференцияның негізгі міндеті – адамзаттың Париж келісімінің мақсаттарына қол жеткізу жолындағы жетістіктерін талдау.
Жаһандық конференция аясында Орталық Азия елдері үшін «Орнықты дамуға және климаттың өзгеруіне төзімділік үшін салынатын инвестициялар» атты жеке таныстырылымдық бағдарлама (Жасыл питчинг) өтті. Оны БҰҰДБ және АХҚО бірлесіп ұйымдастырды. Осы іс-шарада Қазақстан Республикасынан «Самұрық-Энерго» АҚ Экономика және қаржы жөніндегі басқарушы директоры Алмасби Камалов баяндама жасады. Қазақстандық спикер «Самұрық-Энерго» Компаниялар тобында көмір жылу электр станцияларын қаржы құралдарын (орнықты дамуға байланысты облигацияларды) пайдалану арқылы газға ауыстыру бойынша жүргізіліп жатқан жұмыс туралы баяндады.
Алмасби Камаловтың айтуынша, 2016 жылы Қазақстан парниктік газдар шығарындыларының көлемін азайтуға бағытталған Париж келісімін ратификациялады. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін 2022 жылы «Самұрық-Қазына» АҚ мен «Самұрық-Энерго» АҚ-ның Энергияға көшу бағдарламалары бекітілді. Бағдарламалар 2032 жылға қарай СО2 шығарындыларын кезең-кезеңмен төмендетуді және 2060 жылға дейін көміртегі бейтараптығына қол жеткізуді көздейді.
Спикер атап өткендей, Энергияға көшу бағдарламасын іске асыру үшін Қазақстанда ресурстар жеткілікті. Мысалы, елдің оңтүстік өңірлеріндегі күн энергиясының әлеуеті жылына 3 000-ға жуық күн сағатын құрайды, бұл әлемнің ең шуақты елдерімен бәсекеге қабілетті болуға мүмкіндік береді. Қазақстанның су әлеуеті 62,6 млрд кВтсағатқа бағаланады, бұл елдегі қазіргі тұтынудың шамамен 55%-ын құрайды (Қазақстанның жалпы су әлеуеті шамамен жылына 170 млрд кВт/сағатқа бағаланады, іске асыруға техникалық тұрғыдан мүмкін болатыны - 62 млрд). Қазақстанда жел энергетикасының әлеуеті жылына 1,8 трлн. кВт сағат, бұл Қазақстанның ағымдағы тұтынуынан шамамен 16 есеге көп.
«Осы ресурстарды пайдалана отырып, біз 2030 жылға қарай стратегиялық инвесторлармен 4 ГВт жел электр станциясын, 1 ГВт күн электр станциясын, 1,7 ГВт су электр станциясын салу бойынша ЖЭК жобаларын іске асыруды жоспарлап отырмыз», - деп атап өтті «Самұрық-Энерго» АҚ өкілі.
Алмасби Камалов өз сөзінде Алматы ЖЭО-ны газға көшіру жобасына егжей-тегжейлі тоқталды. Ол экологиялық жағдайға, елдің 2 миллион халқы бар оңтүстік астанасындағы аурушаңдыққа байланысты проблемалар туралы айтты.
«Самұрық-Энерго» АҚ Басқарушы директорының айтуынша, бүгінде компания іске асырып жатқан жобалар өңірдегі әлеуметтік және экологиялық маңызы бар жобалар болып қана қоймай, елдің энергия тапшылығы проблемасын шешуге де бағытталған. ЖЭО-ны жаңғырту жобалары енгізілгеннен кейін және жаңа станциялар пайдалануға берілген соң сарапшылардың бағалауы бойынша парниктік газ шығарындылары 28% - ға, ал зиянды заттар эмиссиясы 92% - ға азаюы тиіс. Бұл ретте Қазақстан өкілі объектілерді іске қосқаннан кейінгі мультипликативтік әсерлерді атап өтті. Мысалы, шын мәнінде, жаңа ЖЭО-3-ті енгізу 500 МВт жасыл энергетиканы реттеуге мүмкіндік береді.
Алматы ЖЭО-2-ні газға ауыстыру жобасы туралы айта келе, Алмасби Камалов бүгінгі күнге дейін жобаны іске асыру шеңберінде даму банктерімен кредиттік келісімдер жасалғанын атап өтті. Қалалық ЖЭО-3 жобасы бойынша орнықты дамумен байланысты облигацияларды (Sustainability-linked bonds) шығару процесі жүріп жатыр. Қаржыландыру сомасы - шамамен 500 млн. доллар.
БҰҰ халықаралық климат жөніндегі саммитіндегі Green Pitching ынтымақтастықты дамытуға, Орталық Азияның жасыл және тұрақты болашағы үшін инновациялар мен инвестицияларды ынталандыруға бағытталған. Көрмеге жаңартылатын энергетика, су ресурстарын басқару, тұрақты ауыл шаруашылығы және экотуризм сияқты әртүрлі секторлардағы жобалар қойылған, олар климаттың өзгеруінің әсерін азайтып қана қоймай, сонымен қатар Орталық Азия халқының өмір сүру сапасын да жақсарта алады.
104
қараулар
БҰҰ-ның климаттың өзгеруі жөніндегі конференциясы (COP28) аясында «Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма төрағасы Қайрат Мақсұтов ҚР-ның ресми делегациясы құрамында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Біріккен Араб Әмірліктері (БАӘ) Инвестициялар министрімен, ADQ Holding-тың басқарушы директоры Мұхаммед әл-Сувейдимен, ACWA Power Директорлар кеңесінің Төрағасы Мұхаммед Абунайянмен өткен екіжақты кездесулерге қатысты. Онда тараптар Қазақстан мен БАӘ арасындағы серіктестікті дамыту және жасыл энергетика бағытындағы инвестициялық жобаларды жүзеге асыру бойынша жоспарларды нақтылады.
2023 жылдың 2-желтоқсанында «Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма төрағасы Қ.Мақсұтов және Abu Dhabi Future Energy Company (Masdar), W Solar Investment LLC и Kazakhstan Investment Development Fund өкілдері қуаттылығы 1 ГВт болатын жел электр станциясының жобасын бірге дайындау бойынша Келісімге қол қою рәсіміне қатысты. Құжатта жобаны бірлесе әзірлеу және оны жүзеге асыруда координацияны күшейту мәселесі қамтылған. COP28 конференциясы аясында ҚР мен БАӘ арасында жел электр сатнциясы жобасын жүзеге асыру бойынша Үкіметаралық келісімге қол қойылды.
Сондай-ақ, БҰҰ-ның климаттың өзгеруіне қатысты 28-ші Конференциясының (COP28) алаңында «Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма төрағасы Қ. Мақсұтов «Самұрық-Қазына» Басқарма төрағасы Н.Жақыпов пен ACWA Power Басқарма төрағасы М.Арчеллидің бірлескен кездесуіне қатысты. Онда қуаттылығы 1 ГВт жел электр станциясы құрылыс жобасын жүзеге асыру және серіктестікті одан ары дамыту мәселесі талқыланды.
92
қараулар
Inbusiness.kz ақпараттық порталындағы 05.12.23ж. жарияланымға қатысты (Алматы ЖЭО-3 жаңғырту мерзімі ұзартылды) «Самұрық-Энерго» АҚ қазіргі уақытта көрсетілген материалдағы ақпарат өзекті емес екендігін хабарлайды, себебі 2023 жылғы 30 маусымдағы, сондай-ақ 2023 жылғы 30 қазандағы жағдай бойынша «Самұрық-Энерго» АҚ-ның шоғырландырылған аралық қаржылық есептілігінде «Алматы ЖЭО-3 нысанын қайта жаңғырту» жобасын іске асыру туралы ақпарат төмендегіше ашып көрсетілген:
«Жобаны іске асыру мерзімі 2023-2027 жылдарға өзгертілді».
Жобаны іске асыру мерзімдерінің 2023-2027 жылдарға өзгеруі туралы ақпарат Siemens Energy компаниясынан негізгі жабдықты (бу-газ турбиналары мен генераторларды) жеткізу мерзімдеріне қатысты алдын ала жорамалардарға негізделген.
Айта кететін жайт, «Самұрық-Энерго» АҚ-ның ағымдағы жылдың бірінші жартыжылдығы мен 9 айының қорытындысы бойынша әзірленген шоғырландырылған қаржылық есептілігінің жарияланған кезеңінде осы жобаны іске асыру бойынша ЕРС мердігер (консорциум құрамында: «KBI Energy Group» ЖШС «Энерго Спец Строй» ЖШС-мен бірлескен, «СтандартЭнерго KZ» ЖШС және «СТРОЙИНДУСТРИЯ» ЖШС) мен Siemens Energy компаниясы арасында негізгі технологиялық жабдықты жеткізудің ақырғы күні бойынша, «АлЭС» АҚ тапсырыс берушісі үшін қолайлы мерзімде, яғни 2026 жылдың соңына дейін АТЭЦ-3 пайдалануға берілетін болып түпкілікті уағдаластыққа қол жеткізілген жоқ.
Осыған байланысты, ЕРС мердігер жабдықтардың баламалы жеткізушісі - Ansaldo Energia компаниясының келіссөздер жүргізді, оның нәтижелері бойынша ағымдағы жылдың 9 қарашасында АТЭЦ-3 үшін жабдық дайындау бойынша резервтеу (Slot reservation agreement-SRA) туралы келісімге қол қойылды.
Ansaldo Energia компаниясымен қол қойылған келісім талаптарына сәйкес «Алматы ЖЭО-3 нысанын қайта жаңғырту» жобасын 2026 жылдың соңына дейін аяқтау жоспарланып отыр.
150
қараулар
Бүгін «Алматы электр станциялары» АҚ (АлЭС) мен Еуразия Даму Банкі (ЕАДБ) арасында Алматы ЖЭО-3-ті қайта құру жобасын бірлесіп іске асыру туралы келісімге қол қойылды.
ЕАДБ Алматы ЖЭО-3-ті қайта құру жөніндегі жобаны іске асыру мақсатымен АлЭС (Sustainability-Linked Bond/SLB - экологиялық және әлеуметтік жобаларды қаржыландыру үшін борыштық бағалы қағаздар) шығаратын орнықты даму облигацияларын (ESD) сатып алуды жоспарлап отыр.
Келісімге қол қоюға байланысты салтанатты іс-шара Астанада Astana International Exchange (AIX) алаңында өтті. Алматы ЖЭО-3-ті қайта құру жобасын қарыздық қаржыландыруды қамтамасыз ету мақсатымен «Астана» халықаралық қаржы орталығының биржасында жалпы номиналды көлемі 236,8 млрд.теңгеге дейінгі тұрақты дамуға байланысты АлЭС-тің алғашқы облигациялық бағдарламасы тіркелді.
«Самұрық-Энерго» АҚ Экономика және қаржы жөніндегі басқарушы директоры Алмасби Камаловтың айтуынша, жобаны қаржыландыруды ұйымдастыру үшін көп жұмыс жүргізілді, оның ішінде халықаралық стандарттар бойынша қоршаған ортаға тигізетін әсерді бағалау және әлемдік тәжірибелерді ескере отырып, қолданылатын технологияларды бағалау. «Самұрық-Қазына» АҚ мен «Самұрық-Энерго» АҚ Алматы агломерациясын дамытуға ерекше көңіл бөледі. Алматы ЖЭО-3-ті жаңғыртудан басқа, Алматы энергия торабында өңірдің энергетикалық әлеуетін күшейтіп, маневрлік қуат тапшылығын азайтып қана қоймай, қаланың экологиясын жақсартатын бірқатар маңызды жобалар іске асырылуда», - деп атап өтті «Самұрық-Энерго» АҚ өкілі.
«Еуразия Даму Банкі Алматы ЖЭО-3-ті қайта құру сияқты мега жобаларды іске асыруға бағыт ұстап отыр, осы тұрғыда біз бірнеше маңызды аспектілерді бөліп көрсетеміз. Біріншіден, өз ресурсын сарқып тауысқан тозығы жеткен көмір энергетикалық қазандықтардың орнына табиғи газбен жанатын заманауи, экологиялық таза бу-газ қондырғыларын орнату Қазақстанның аса ірі қаласындағы экологиялық жағдайды айтарлықтай жақсартады. Бұл Банк ұстанатын орнықты даму қағидаттарына толық сәйкес келеді. Екіншіден, Орталық Азиядағы су-энергетикалық кешенді дамыту жөніндегі біздің ірі инвестициялық жобамызды іске асыру барысында Еуразия Даму Банкі елдерге энергетикалық қауіпсіздікке қол жеткізуге белсенді жәрдемдесіп, қаржыландырып, жобалау алдындағы жұмыстарға гранттар бөледі. Сонымен, біз капитал тартудың жаңа тетіктерін әзірлеуге белсенді түрде атсалысамыз және - Sustainability-Linked Bond орнықты даму облигацияларын шығаруға қуана қатысамыз», - деп атап өтті ЕАДБ Басқарма төрағасының орынбасары Руслан Дәленов.
АлЭС орнықты даму облигацияларының дебюттік шығарылымы қажетті консультациялық сүйемелдеу шараларын атқарған АХҚО Жасыл қаржы орталығының қолдауымен іске асырылды, ол облигациялардың орнықты даму облигациялары қағидаттарына (Second Party Opinion) сәйкестігі туралы тәуелсіз қорытынды берді.
АХҚО Жасыл қаржы орталығы Директорлар кеңесінің төрағасы Данияр Келбетов: «АХҚО экологиялық орнықты жобаларға инвестициялар тартуға мүмкіндік беретін инновациялық қаржы құралдарын енгізуге бейілді. Осындай жаңа қаржылық өнімдердің бірі - орнықты дамуға байланысты облигациялар (Sustainability-linked bonds). Біз бүгін Қазақстанның Орталық Азияда көміртегі ізін төмендету жөніндегі жаһандық мақсаттарға қол жеткізуге ықпал ететін осы облигациялар нарығын бірінші болып іске қосқанына қуаныштымыз».
ЕАДБ-дан бөлек, басқа даму институттары мен екінші деңгейдегі банктер жобаның әлеуетті инвесторлары бола алады. Облигациялық бағдарламаны шығару және орналастыру бойынша қаржылық кеңесші және андеррайтер - «Sky Bridge Invest» АҚ.
АХҚО ақпаратына сәйкес, АлЭС SLB облигациялары Орталық Азиядағы орнықты даму облигацияларының ең ірі шығарылымы болады.
«Соңғы жылдары бүкіл әлемдегі инвесторлар инвестициялық шешімдер қабылдау кезінде ESG өлшемшарттарының маңыздылығын көбірек түсінуде. Нәтижесінде көптеген компаниялар ESG-ді өз қызметіне және бизнес стратегияларына енгізе бастады. AIX қолжетімді өнімдер желісі арқылы орнықты дамуға инвестиция салуға мүмкіндік бере отырып, осы трендке сай бола алғанына қуанышты», – деп атап өтті AIX Басқарма төрағасы Әсел Мұқажанова.
«Қуаты 500 МВт бу-газ қондырғысы базасында Алматы ЖЭО-3-ті қайта құру» инвестициялық жобасын «Самұрық-Энерго» АҚ өзінің еншілес ұйымы - АлЭС арқылы іске асыруда. Жоба электр станциясының қуаты мен маневрлік мүмкіндіктерін арттыра отырып, оны түбегейлі жаңартуды көздейді. Жаңа ЖЭО электр және жылу энергиясын аралас өндіретін болады. Жобаның негізгі аспектілерінің бірі - станцияда ескірген және тозған шаң-көмір жабдықтарының орнына табиғи газбен жұмыс істейтін заманауи экологиялық таза бу-газ энергия блоктарын орнату.