tab
Біздің ұстаным
«Самұрық-Энерго» АҚ-ның 2022-2031 жылдарға арналған Даму стратегиясына сәйкес көміртегі ізінің нетто төмендету қоғамның стратегиялық мақсаттарының бірі болып табылады, ал дамудың негізгі басымдықтарының бірі экологиялық (Е), әлеуметтік (S) және басқарушылық (G) қағидаттардың келісілуі болып табылады. Қоғам жаңартылатын энергия көздерін дамытуға, атмосфераға шығарындыларды барынша азайтуға және экожүйені жақсартуға ықпал ете отырып, Ұлттық экономика құрылымына өз үлесін қосуға ұмтылады. Компанияның негізгі міндеті – тиісті болжау және жоспарлау арқылы жоғары тәуекелді жағдайларда өмір сүруді қамтамасыз ету ғана емес, сонымен қатар тәуекелдерді мүмкіндікке айналдырып, болжанбаған болашаққа дайындалу.
«Самұрық-Энерго» АҚ-ның орнықты даму қағидаттарының ендірілуін қамтамасыз етудегі негізгі құжаттары Орнықты даму саласындағы нұсқаулық, Корпоративтік басқару кодексі, Корпоративтік менеджмент жүйесінің саясаты, Кадр саясаты және басқа да ішкі нормативтік құжаттар болып табылады.
«Самұрық-Энерго» АҚ-ның Корпоративтік басқару кодексіне сәйкес біз орнықты даму саласында төмендегі қағидаттарды сақтаймыз:
- Ашықтық
- Есеп берушілік
- Айқындық
- Этикалық мінез-құлық
- Мүдделі тараптардың мүдделерін құрметтеу
- Заңдылық
- Адам құқықтарын сақтау
- Сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілік
- Мүдделер қақтығысына жол бермеушілік
- Жеке басының үлгісі
tab
Орнықты даму мақсаттары
«Самұрық-Энерго» АҚ өз қызметіне орнықты даму қағидаттарын шоғырландыра отырып, Орнықты дамудың 17 мақсатын (бұдан әрі - ОДМ) ұстанады. Компания әрбір ОДМ-ның көрінісі болып табылатын экологиялық және әлеуметтік проблемалар өзекті болып табылатынын және кез келген ұйымға ықпал ететінін түсінеді.
Компанияда қолданылатын ОДМ-ның толығырақ сипаттамасы компанияның Акционерлер мен инвесторға , Қоғам қызметінің нәтижелері бойынша Жылдық есептер бөлімдерінде келтіріледі.
Халықаралық стандарттардың талаптарына сәйкестігін растайтын сертификаттар: ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, ISO 50001, ISO 37001.
tab1
Біздің бағдар
«Самұрық-Энерго» АҚ энергетика саласы көшбасшыларының бірі ретінде Қазақстан Республикасының заңнамасын, ISO 14001 халықаралық стандартын, сондай-ақ орнықты дамудың үздік тәжірибелерін басшылыққа ала отырып, экологиялық қауіпсіздікке жоғары мән береді. Біз экологиялық бақылауға қатысты өз жауапкершілігімізді мойындаймыз, энергияны үнемдейтін жобаларды белсенді түрде енгіземіз және ашықтығымызды растау және экологиялық қауіпсіздіктің жоғары стандарттарын сақтау үшін қоршаған ортаның жай-күйі туралы егжей-тегжейлі есептерді үнемі жариялауға міндеттенеміз.
Компанияда «Самұрық-Энерго» АҚ-ның Қоршаған ортаны қорғау саласындағы қызметінің негізгі қағидаттары мен нормаларын белгілейтін негізгі құжаттар жиынтығы бекітілді:
- Корпоративтік басқару жүйесінің саясаты;
- «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар Тобында қоршаған ортаны қорғауды басқару жөніндегі Корпоративтік стандарт;
- Төтенше экологиялық жағдайлар және оларға әрекет ету жөніндегі нұсқаулық
- «Оқиғаларды есепке алу және тергеу» кәсіпорын стандарты
ҚОҚ саласындағы «Самұрық-Энерго» АҚ қағидаттары мен ережелері барлық қызметті қамтиды және біз ынтымақтастық жүргізетін мердігерлерді қоса алғандағы Компания қызметкерлерінің, тауарлар мен қызметтерді жеткізушілердің әрқайсысына қатысты.
Кешенді өндірістік және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі стратегиямыздың шеңберінде біз экологиялық менеджмент жүйесін (ЭМЖ) әзірледік. ЭМЖ тәуелсіз халықаралық сарапшылардың көмегімен әлемдік стандарттарға сай болу үшін үнемі бағаланады және үнемі жетілдіріліп отырады. ЭМЖ шеңберінде табиғи апаттардан кейін жаңартылатын және заманауи және тиімді тәжірибелерге сәйкес жетілдірілетін жергілікті төтенше жағдайлар туындаған кезде іс-қимыл топтарын ұйымдастырумен қатар, іс-қимылдарды, әрекет ету шараларын айқындайтын төтенше экологиялық жағдайларда іс-қимыл жасауға арналған нұсқаулық әзірленді.
2023 жылы корпоративтік менеджмент жүйесінің бағдарламасына сәйкес ішкі аудит ойдағыдай жүзеге асырылып, алға қойылған мақсаттарға қол жеткізілді. Аудит сұхбат, құжаттарды талдау және басқару қызметін бақылау арқылы жүргізілді. Аудиттің мақсаты корпоративтік басқару жүйесінің ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, ISO 50001 және ISO 37001 халықаралық стандарттарына сәйкестігін тексеру болды. Айта кету керек, бұл халықаралық стандарттар компанияның барлық ЕТҰ-ларында қолданылады, бүкіл ұйымдық құрылымда сапа, экологиялық қауіпсіздік, денсаулық және энергия тиімділігінің бірыңғай жоғары стандарттарын қамтамасыз етеді.
2023 жылы ауаны, су және жер ресурстарын, флора мен фаунаны қорғау жөніндегі іс-шараларды, сондай-ақ биоәртүрлілікті сақтау жөніндегі іс-шараларды қамтитын қоршаған ортаны қорғау жөніндегі барлық жоспарланған іс-шаралар өткізілді.
Қазақстан Республикасының экологиялық талаптарына сәйкес жүзеге асырылған 2023 жылғы 17 наурыздағы «СЭГРЭС-2» АҚ объектісінде эмиссиялар мониторингінің автоматтандырылған жүйесін (АЖМ) сынақ режимінде іске қосу маңызды жетістік болды.
2023 жылы ескірген шаң-көмір жабдығын заманауи, экологиялық қауіпсіз бу-газ блоктарымен ауыстыру мақсатында Алматы қаласында ЖЭО-2 және ЖЭО-3-те жаңа бу-газ қондырғыларын салу бойынша жобалар іске қосылды. «Алматы ЖЭО-2-ні қоршаған ортаға әсерді барынша азайта отырып жаңғырту» жобасы газбен жұмыс істейтін жаңа станция іске қосылғаннан кейін ЖЭО-2-нің ағымдағы қуаттарын консервациялауды көздейді. «Алматы ЖЭО-3-ті қайта жаңарту (қуаты кемінде 450 МВт БГҚ-ны салу)» жобасы қолданыстағы жабдықты қазіргі заманғы бу-газды энергия блоктарына ауыстыруды көздейді, осылайша ескірген жабдықтар паркінің толық амортизациясын және қоршаған ортаға әсерді барынша азайтуды қамтамасыз етеді.
Қоршаған ортаны қорғауға арналған шығындар
Біз қазіргі және болашақ ұрпақ үшін қоршаған ортаны қорғау жөніндегі міндетімізді мойындай отырып, өндірістік қызметтің әсерін азайту үшін экологиялық бастамаларға қомақты инвестицияларды белсенді түрде бағыттаймыз.
2023 жылы біз 24,4 млн теңге инвестициялай отырып, табиғатты қорғау іс-шараларына арналған ағымдағы шығындарды едәуір арттырдық, бұл өткен жылғы инвестициялар деңгейінен 244% - ға артық. Бұл қарқын компанияның қоршаған ортаны қорғау мәселелеріне көбірек көңіл бөлуін және оның өз қызметінің экологиялық қауіпсіздігін жақсартуға деген ұмтылысын көрсетеді.
«Самұрық-Энерго» АҚ-ның Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шараларға нақты инвестициялары, млн теңге
Біз сондай-ақ эмиссиялар (салық) үшін нормативтік төлемдер бойынша 8,5 млрд теңгеден астам қаржы төледік.
Экологиялық бенчмаркинг
Экологиялық бенчмаркинг – «Самұрық-Энерго» АҚ өз қызметін нарықтағы және саладағы үздік компаниялардың қызметімен салыстыру процесінде экологиялық аспектілерді басқарудың халықаралық тәжірибесін зерделеуге және өз өндірісінде үздік тәжірибелерді енгізуге мүмкіндік беретін экологиялық көрсеткіштерді бағалау және басқару тәсілі. Компаниялардың 2023 жылғы Экологиялық көрсеткіштерінің ашық қолжетімділікте болмауына байланысты талдау жүргізу үшін 2020-2022 жылдардағы деректер қабылданды.
Бенчмаркинг үшін келесі көрсеткіштер анықталды:
- технологиялық және шаруашылық-ауыз су қажеттіліктері үшін тұщы суды пайдалану;
- тікелей (Scope 1) және жанама (scope 2) парниктік газдар шығарындылары.
Экологиялық үрдісті анықтау үшін Қазақстан мен әлемнің энергетика саласының ірі компаниялары талданды, атап айтқанда:
- Enel;
- ERG;
- «РусГидро» ЖАҚ.
Компаниялар өндірілген электр энергиясының қуаты мен көлемімен ерекшеленеді, сондықтан парниктік газдар шығарындыларының және тұщы су қабылдаудың нақты көрсеткіштеріне салыстырмалы талдау шартты болады.
Алынған нәтижелерге сәйкес «Самұрық-Энерго» АҚ мынадай үрдіске ие:
- ПГ үлестік шығарындыларының жыл сайынғы төмендеуі: 2021 жылы 13% - ға, 2022 жылы 19% - ға; бұл ретте ERG және Enel көрсеткіші шамамен бірдей деңгейде қалады, ал «РусГидро» ЖАҚ-та ПГ үлестік шығарындыларының өсуі байқалады: 2021 жылы 5% - ға және 2022 жылы 9,5% - ға% өскен;
- 2020-2022 жылдардағы меншікті су тартудың орташа мәні 6,37 м3/мың кВтсағ құрады, бұл Enel-ден 21 есе (0,3 м3/мың кВтсағ) және «РусГидро» ЖАҚ-тан 33% - ға (4,8 м3/мың кВтсағ) жоғары, бірақ бұл ретте ERG-ден 16,16 есе (103 м3) айтарлықтай төмен/ мың кВтсағ).
Жоғарыда аталған компаниялардың орнықты дамуға деген көзқарастарын талдай отырып, «Самұрық-Энерго» АҚ көміртегі ізін азайтуға ұмтылысын жалғастыруы, парниктік газдар шығарындыларын азайтудың заманауи технологиялары мен әдістеріне бағдарлануы, сондай-ақ технологиялық қажеттіліктерге су тартуды азайту мақсатында негізгі және қосалқы жабдықтарды жаңғыртуды жалғастыруы қажет деген қорытынды жасауға болады.
tab2
Ластаушы заттардың шығарындылары
«Самұрық-Энерго» АҚ атмосфераға ластаушы заттардың шығарындыларын азайту жөнінде өзіне міндеттеме қабылдайды және ластаушы заттардың деңгейін қарқынды түрде төмендетуге бағытталған бірқатар іс-шараларды жүйелі түрде іске асырып келеді.
Негізгі бастамалар шеңберінде 2023 жылы мынадай іс-шаралар орындалды:
- Қазандық агрегаттарының оттықтарын күрделі жөндеуден өткізу;
- отын берудің аспирациялық жүйелерін қалпына келтіру;
- Ауаны тазарту сапасын жақсарту үшін электр сүзгілері жөнделді;
- Күл-қожды тазалау-жою жүйесін жаңарту;
- Шаң-газ тазарту қондырғыларында жөндеу жұмыстары;
- Зиянды заттардың шығарындыларын автоматты түрде бақылаудың озық жүйесін енгізу;
- Қалдықтарды тиімді кәдеге жарату;
- Белгіленген пайдалану нормаларына сәйкес келетін жабдыққа техникалық қызмет көрсету және реттеу;
- Уақытша ішкі үйінділерде орналастыруды қоса алғанда, аршылған жыныстарды басқаруды оңтайландыру, бұл сыртқы үйінділердегі көлемді 54 455 719 тоннаға қысқартуға мүмкіндік берді;
- Парниктік газдар шығарындыларын дәл есепке алу және бақылау үшін түгендеу жүргізілді.
Біз қадағалау органдары үшін міндетті мерзімді есептілікпен рұқсат етілген ең жоғары шығарындылар нормативтерінің сақталуын үздіксіз бақылауды жүзеге асырамыз. Ауа сапасының мониторингі әрбір кәсіпорын үшін арнайы әзірленген өндірістік экологиялық бақылау бағдарламасы шеңберінде барлық белгіленген экологиялық стандарттарға сәйкестігін қамтамасыз ету үшін жүйелі түрде жүргізіледі.
Атмосфералық ауаға эмиссиялар ҚР экологиялық заңнамасымен қатаң реттеледі. Ластаушы заттардың шығарындылары өндірістік процестерге байланысты және уәкілетті мемлекеттік органдармен келісілген және арнайы рұқсат беру құжаттарында регламенттелген әзірленген жобалар мен нормативтерге сәйкес көлемде жүргізіледі.
Атмосфераға шығарындыларды азайту мақсатында біз жабдықтың тиімділігін үнемі тексеріп отырамыз және қажет болған жағдайда тиісті шаралар қабылдаймыз, жаңа технологиялық шешімдерді енгіземіз. «ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ және «Богатырь-Көмір» ЖШС кәсіпорындарында өндірістік бақылау шеңберінде эмиссиялар, ағындар мен қалдықтар деңгейіне әсер ететін жабдықтардың техникалық және технологиялық сипаттамаларына тұрақты қадағалау жүзеге асырылады.
Компаниядағы ластаушы заттар шығарындыларының негізгі көздері қазандық агрегаттары, май шаруашылығы және мазут шаруашылығы, күл үйінділері, сондай-ақ отын станциялары мен қазандықтардың аумағында орналасқан зиянды заттар шығарындыларының басқа да көздері болып табылады («ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ, «Богатырь-Көмір» ЖШС), отынды жағу және көмір өндіру кезінде пайда болатын «ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ және «Богатырь-Көмір» ЖШС-ға тән негізгі ластаушы заттар азот оксидтері, күкірт диоксиді, қатты бөлшектер, көміртегі оксиді, ұшпа органикалық қосылыстар және басқа газ тәрізді заттар болып табылады.
2023 жылы «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобының атмосфераға шығарындылары белгіленген рұқсат етілген шекті мәндерден аспады және 354 922,3 тоннаны құрады.
2023 жылы компания үшін ПӘК белгіленді - әр киловатт-сағатқа СО/SOx/NOx/қатты бөлшектер шығарындыларының көлемімен өлшенетін, нысаналы мәні 10,1 г/кВт*сағ болатын электр энергиясын өндірудің экологиялылық көрсеткіші. Нәтижесінде «Самұрық-Энерго» АҚ компанияларының бүкіл Тобы бойынша ластаушы заттардың үлестік шығарылуы 2023 жылы 9,537 г/кВт*сағ құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 0,63% - ға өсімді көрсетеді.
2024 жылға және орта мерзімді перспективаға арналған жоспарлар
ҚР экологиялық заңнамасын сақтау және ҚҚТ-ға көшу жөніндегі міндеттемелер шеңберінде біз «ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ және «АлЭС» АҚ түтін газдарын тазартудың озық әдістерін, әсіресе қатты бөлшектерді, азот оксидтерін (NOx) және күкіртті (SOx) жоюға қатысты белсенді түрде зерделеп жатырмыз. ҚДТ енгізуге жұмсалатын түпкілікті шығындар қол жетімді технологиялық шешімдерді жан-жақты талдаудан кейін айқындалатын болады.
Ластаушы заттардың авариялық шығарындыларының процестерін қадағалау және тәуекелін азайту үшін біз ЭГРЭС-1, СЭГРЭС-2 және АлЭС (ЖЭО-1, ЖЭО-2, ЖЭО-3 және БЖК) станцияларында қоршаған ортаға эмиссиялар мониторингінің автоматтандырылған жүйелерін кезең-кезеңімен енгізуді енгіземіз, бұл облыстағы уәкілетті орган тарапынан тұрақты бақылауды қамтамасыз етеді, сондай-ақ рұқсат етілген нормаларға қатысты ластаушы заттар шығарындыларының ұлғаюына уақтылы ден қоюға мүмкіндк береді.
tab3
Суды жауапты пайдалану
«Самұрық-Энерго» АҚ рұқсат беру құжаттамасы негізінде су жинау мен ағызуды жүзеге асыра отырып, ҚР Су кодексінің нормаларын қатаң ұстанады. Бұл біздің заңнаманы сақтауға деген міндеттемемізді көрсетеді және ағынды суларды азайту, қайта пайдалану және қайта өңдеу міндеттемесін қоса алғанда, су ресурстарын пайдалануға деген жауапкершілігімізді көрсетеді. Мұндай тәжірибе экология мен қоғамның мүдделеріне қызмет ететін су ресурстарын тұрақты және тиімді басқаруды қамтамасыз етеді.
Біздің еншілес ұйымдарымыз, соның ішінде «ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ, «Богатырь-Көмір» ЖШС, «Мойнақ ГЭС» АҚ, «Шардара ГЭС» АҚ және «АЖК» АҚ су ресурстары тапшылығы бар өңірлерде су ресурстарын пайдаланбайды, біз суды тұрақты басқаруға ерекше назар аударамыз. Біздің көзқарасымыз суды пайдаланумен байланысты тәуекелдерді бағалауды және таза суды тұтынуды азайту стратегияларын енгізуді, сондай-ақ олардың табиғи ортаға қауіпсіз оралуын қамтамасыз ету үшін ағынды суларды тиімді тазартуды қамтамасыз етуді қамтиды.
«Менеджменттің корпоративтік жүйесінің саясаты» және «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобындағы қоршаған ортаны қорғауды басқару жөніндегі корпоративтік стандарт» шеңберінде біз су ресурстарын басқарудың міндеттемелері мен қағидаттарын келесі аспектілерге баса назар аудара отырып бекіттік:
- Суды жауапты пайдалану және тұрақты су балансын сақтау;
- Тікелей су алуға немесе оны делдалдар арқылы сатып алуға қарамастан, барлық бастапқы су алу нүктелерін мұқият бағалау және есепке алу;
- Су ресурстарын пайдалануды оңтайландыру үшін компанияның стратегиялары мен әрекеттерін үздіксіз жақсарту және бейімдеу;
- Өндірістік мақсатта ауыз суды ең төменгі деңгейде пайдалану басымдығы;
- Су алу және су бұру үшін есепке алу аспаптарын жыл сайын тексеру, олардың бар-жоғын, функционалдығын тексеру, сондай-ақ реттеуші органдар тарапынан уақтылы калибрлеу және пломбалау;
- Экологиялық жауапкершілікке деген ұмтылысты баса көрсете отырып, су ресурстары тапшылығы бар аймақтардағы Компания қызметіне шек қою.
Компания үшін су ресурстарының негізгі көздері: Бестөбе су қоймасы (Мойнақ ГЭС), Шардара су қоймасы (Шардара ГЭС), Қ. Сәтбаев атындағы канал («Болат Нұржанов атындағы Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ), Шідерті каналы («Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ), Үлкен Алматы көлі және Үлкен Алматы өзенінің бассейні (Каскад ГЭС), Қапшағай су қоймасы (Қапшағай ГЭС).
2022 жылы өндірістік және шаруашылық-ауыз су қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін «Самұрық-Энерго» АҚ ЕТҰ-ларының су алу көлемі – 23 568 982 мегалитрді құрады. Бұл ретте 99% электр энергиясын өндіру үшін, атап айтқанда ГРЭС пен ЖЭО-дағы бу-су циклі үшін және ГЭС-тегі гидротурбиналарды іске қосу үшін пайдаланылады.
2023 жылы су тұтыну көлемі 154 876 мегалитрді құрады.
Суды үнемдеу үшін біз Екібастұз ЖЭС-на құятын су қоймасы-салқындатқышы бар айналымды сумен жабдықтау жүйелерін және Алматы ЖЭС станцияларында күл үйінділерінен сарқынды суларды салқындату мұнаралары бар айналымды салқындату жүйелерін қолдануды жалғастырдық. 
2023 жылы шығарылған өнім бірлігіне шаққандағы алынатын су көлемі 0,667 м3 / кВтсағ құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 6,7% - ға артық. Бұл есепті кезеңде кәсіпорындардың өндірістік процестерінің су сыйымдылығының артқанын көрсетеді.
Су бұру
Біз су ресурстарына әсерді азайту үшін ағынды суларды басқарудың қатаң стандарттарын ұстанамыз.
2023 жылы Компания 23 414 106,4 мегалитрді бұрды.
«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобының өндірістік және шаруашылық қызметі процесінде сарқынды сулардың екі санаты қалыптасты:
- күл-қожды жою жүйесіндегі сарқынды суларды, техникалық тораптар мен ЖЭО агрегаттарын салқындатуға арналған суларды, сондай-ақ ГЭС гидрогенераторларын іске қосу үшін пайдаланылатын суды қамтитын негізгі бөлік (сарқынды сулардың жалпы көлемінің 99% - дан астамы).
- Шағын көлем (судың жалпы көлемнің 1%-дан азы) әкімшілік ғимараттардан, асханалардан және басқа да қызметтік үй-жайлардан жиналатын шаруашылық-тұрмыстық сарқынды сулардан тұрады.
Өзен жүйелері мен аккумуляторлық су қоймаларына су бұру өнеркәсіптік аумақтарда жиналған жаңбыр суынан, сондай-ақ өндірістік процестерде қолданылмаған тұрмыстық және таза техникалық сулардан алынады. Күл-қож материалдарын тасымалдау үшін пайдаланылатын өнеркәсіптік сарқынды суларды бұру оларды табиғи су айдындарына ағызбай, тек қана арнайы жиналған күл үйінділеріне жіберіледі.
Күл қождарын гидротранспорттау үшін пайдаланылатындардан басқа барлық ағынды сулар санитарлық-гигиеналық стандарттарда белгіленген нормаларға жеткенге дейін мұқият тазаланады. Ластаушы заттардың шоғырлануының заңнамалық реттелген шектері және сарқынды сулардың көлемі рұқсат етілген төгінділер мен санитарлық-эпидемиологиялық және экологиялық бағалаудың нәтижелері туралы жобалық деректерге негізделеді.
2023 жылы шаруашылық-тұрмыстық сарқынды сулардың төгінділерінде ластаушы заттардың шекті рұқсат етілген шоғырлануынан асып кетудің бірде-бір жағдайы тіркелген жоқ.
tab3333
Қалдықтарды басқару
«Самұрық-Энерго» АҚ ресурстарды тиімді пайдалану қағидаттарын ұстанады және түзілетін қалдықтардың мөлшерін азайту және олардың объектілерді салудан бастап, оларды пайдалануды қоса алғанда, объектілерді жоюға дейінгі қоршаған ортаға теріс әсерін азайту жұмыстарын жалғастыруда. Біз қалдықтардың пайда болу себептерін анықтау үшін жүйелі түрде талдау жұмыстарын жүргіземіз және оларды азайту стратегияларын әзірлейміз.
Өндіріс және тұтыну қалдықтарын басқару, қалдықтармен байланысты деректерді жинау және бақылау процесі мыналарға сәйкес жүзеге асырылады:
- Қоршаған ортаны қорғауды басқарудың корпоративтік стандарты
- Қалдықтарды басқару бағдарламалары
- Қалдықтарды басқару жөніндегі іс-шаралар жоспары
Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган бекіткен Қалдықтар сыныптауышында келтірілген бағалау критерийлеріне сәйкес барлық қалдықтар екі санатқа бөлінеді: қауіпті және қауіпті емес.
«ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ қызметінің ерекшелігін ескере отырып, қалдықтардың жалпы көлеміндегі негізгі үлесі ірі тоннажды – күл-қож қалдықтарына және «Богатырь Көмір» ЖШС көмір кесігінің аршылған жыныстарына тиесілі, олар қауіпті емес болып табылады.
«Богатырь Көмір» ЖШС сыртқы үйінділердегі аршылған жыныстарды көму санын азайта отырып, қоршаған аумақтарға әсерін азайту үшін белсенді жұмыс істейді. Осы бастама аясында Компания «Северный» және «Богатырь» карьерлерінің дамыған кеңістіктерін оларды ішкі үйінділер ретінде пайдалану үшін бейімдеу жоспарларын әзірлеуде. Сонымен қатар, құрамында көміртегі бар жыныстардың тотығу және өздігінен жану процестерін болдырмау үшін оларды инертті материалдардың көмегімен оқшаулау және үйінділердің беткі қабатын тығыздау жүзеге асырылады.
«ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ күл – қож қалдықтары күл үйінділеріне көміледі, шаңды басу бойынша іс-шараларды қамтамасыз ете отырып - Екібастұз ГРЭС станциясына су қиылысында, «АлЭС» АҚ-да топырақ қабатымен жабумен және көпжылдық шөптер мен бұталарды отырғызумен бірегей аралас технология бойынша көміледі. Біз жыл сайын күл үйінділерінің пайдаланылған бөліктерін рекультивациялауды жүргіземіз. Бұдан басқа, кәдеге жаратумен қатар, күл қождарын автомобиль жолдарын салу және құрылыс материалдарын өндіру кезінде одан әрі пайдалану үшін қайта өңдеу жүргізілуде.
Өнім бірлігіне күл-қож қалдықтарының түзілу көлемінің төмендеуіне «Самұрық-Энерго» АҚ СЭС және ЖЭК объектілерінің дамуы да ықпал етеді. Сондай – ақ, қауіпті емес қалдықтарға - тұтыну қасиеттерін жоғалтқан кеңсе керек-жарақтары, қаптама, жиһаз, мүкәммал, аумақты жинаудан сметалар, тамақ қалдықтары және т.б. бұл қалдықтар бөлек жинауға, қайта өңдеуге немесе кәдеге жаратуға берілетін тұтыну қалдықтары ретінде жіктеледі. Оларды орналастыру көлемі нормаланады.
Қауіпті қалдықтарға өнеркәсіптік және өндірістік қалдықтар (аккумуляторлар, құрамында сынабы бар шамдар, пайдаланылған майлар мен техникалық сұйықтықтар, жанар-жағармай материалдары, бояғыштар, шайырлар, лактар, бояулар және т.б.) жатады.
2020-2023 жылдар аралығында 191 кг қалдық батареялар жиналып, кәдеге жаратуға берілді.
«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобының өндірістік қызметі барысында радиоактивті қалдықтар түзілмейді, «ЭГРЭС-1» ЖШС, «СЭГРЭС-2» АҚ, «АлЭС» АҚ, «Богатырь-Көмір» ЖШС аумағында және олардың СҚА шекарасында тұрақты негізде радиациялық мониторинг жүргізіледі. Рұқсат етілген деңгейден асып кету мониторингінің нәтижелері бойынша сағатына 2,5 мЗв тіркелмеген.
Өндірістің және тұтынудың пайда болған қалдықтарының әрбір түріне қауіпті қалдықтардың паспорты жасалуға тиіс, ол ҚР қолданыстағы заңнамасында бекітілген нысанға (дарға) сәйкес уәкілетті органның қарауына жіберіледі. Қоғамның ЕТҰ дербес немесе қызметтің осы түріне лицензиясы бар мамандандырылған бөгде ұйымдарды тарта отырып, түзілетін және орналастырылатын қалдықтардың көлемі мен құрамы, оларды уақытша сақтау және/немесе орналастыру әдістері, түзілетін қалдықтардың нормативтерін есептеу, олармен жұмыс істеу жөніндегі іс-шаралар және т. б. туралы мәліметтерді қамтитын қалдықтарды басқару бағдарламасын әзірлеуге тиіс.
«Самұрық-Энерго» АҚ қалдықтармен жұмыс істеу саласындағы мердігерлердің қызметіне бақылау жүргізеді. Сатып алу рәсімдерін өткізу кезеңінде қатысушыларда қалдықтардың әрбір түрімен жұмыс істеу жөніндегі қызметке лицензияның, сондай-ақ қалдықтармен жұмыс істеуге арналған материалдық-техникалық базаның болуы тексеріледі. Мердігерлер ҚР экологиялық заңнамасының талаптарын сақтауға міндеттенетін шарттарға қол қояды.
«Самұрық-Энерго» АҚ мүдделі тараптармен үздіксіз диалог жүргізеді: кез келген адам арнайы кері байланыс арналары арқылы біздің қызметіміздің экологиялық аспектілеріне алаңдаушылық білдіре алады. Барлық өтініштер ресми түрде тіркеледі және қаралады.
tab4444
Биоәртүрлілікті сақтау
«Самұрық-Энерго» АҚ биоәртүрлілікті сақтау үшін өзінің жауапкершілігін терең түсінеді. Біз тек «нөлдік таза жоғалтуға» ғана емес, сонымен қатар барлық операцияларымызда биоәртүрлілікке «оң таза әсерге» қол жеткізуге тырысамыз. Бұған жаңа нысандар салу, қолданыстағы қондырғыларды жаңарту және пайдалану, сондай-ақ оларды кейіннен жою кіреді.
Қоршаған ортаны қорғау стратегиясының бір бөлігі ретінде біз биоәртүрлілікті сақтау мен қорғаудың негізгі бағыттарын анықтадық:
- Өндіріс процесінде қоршаған ортаға әсерді айтарлықтай төмендетуге ықпал ететін озық технологияларды белсенді енгізу.
- Өндірістік аймақтарға іргелес жерлердегі биологиялық әртүрлілікті қорғауға және сақтауға бағытталған мамандандырылған бағдарламаларды әзірлеу және жүзеге асыру.
- Экожүйелер үшін ықтимал қауіптерді жедел анықтау және жою үшін қоршаған ортаның жай-күйіне тұрақты мониторинг жүргізу.
Өндірістік қызметті кеңейту немесе жаңғыртуды жүзеге асыру кезінде Қазақстан Республикасы экологиялық заңнамасының талаптарына сәйкес Компания экологиялық жүйеге ықтимал әсерге, сондай-ақ біздің өндірістік объектілер орналасқан өңірдің биологиялық әртүрлілігіне талдау жүргізеді. Басқарушылық шешімдерді қабылдау кезінде жұртшылықтың қатысуын қамтамасыз ету мақсатында компания барлық ниет білдірушілердің жобалық материалдарға қол жеткізуін қамтамасыз ете отырып, қоғамдық тыңдаулар ұйымдастырады.
Біз ерекше қорғалатын табиғи аумақтардағы қызмет жүргізуден аулақ болуға міндеттенеміз және осы аймақтардағы объектілерге иелік етпейміз. Сондай-ақ компанияның меншігінде немесе жалға алынған өңірлерде қорғалатын аумақтарда немесе қорғалатын аймақтардан тыс биоәртүрлілік деңгейі жоғары аумақтарда орналасқан жұмыс алаңдары мен іргелес аумақтар жоқ. Сонымен қатар, біз қоршаған ортаны қорғау нормаларының сақталуын қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасы экологиялық заңнамасының барлық талаптарын қатаң сақтаймыз.
Энергия өндіруден бастап жабдықты пайдаланудан шығаруға дейінгі барлық аспектілерде біз табиғи экожүйелерді қорғау және жақсарту бойынша белсенді жұмыс істейміз.
Жабайы табиғатты сақтау бойынша жобалар іске асырылуда, ғылыми және зерттеу институттарымен, сондай-ақ мемлекеттік органдармен ынтымақтастық жолға қойылуда, ЕТҰ-ның Халықаралық табиғат қорғау ұйымдарымен өзара іс-қимылының бір мысалы «Мойнақ СЭС» АҚ болып табылады, ол Қазақстандағы БҰҰДБ сарапшыларымен Шарын өзенінің төменгі ағысында орналасқан реликті күл тоғайын сақтау жобасы бойынша ынтымақтасады. Сонымен қатар, біз Компания қызметінің шегінде де биологиялық әртүрлілікті қорғауға және сақтауға бағытталған барлық белгіленген ішкі нормативтік стандарттарды қатаң сақтаймыз.
2023 жылы компанияның ЕТҰ санитарлық-қорғау аймағын абаттандыруға және көгалдандыруға 115 мың теңге инвестицияланды, бұл өткен жылғы инвестициядан 98,3% - ға артық.
Биоәртүрлілікті сақтау шаралары:
- Балықтардың өлімін азайту үшін біздің ГЭС гидротурбиналары балық қорғау құрылғыларымен жабдықталған. Сондай-ақ, тәуліктің қараңғы уақытында турбиналық су құбырларының алдындағы су қабылдағыштың жанындағы балық қорғау шарасы ретінде судың беті балықты қорқыту үшін прожекторлармен жарықтандырылады.
- Әуе электр желілерінің тіректерін (ӘЭЖТ) тіректер ретінде пайдаланатын құстардың өлімін азайту үшін біз тіректерді оқшауланған сымдармен жабдықтау арқылы қайта құрамыз.
- Жел энергетикалық қондырғылардың (ЖЭК) жобалау алдындағы және жобалау сатыларында олардың қоршаған ортаға әсерін азайту көзделеді. Осылайша, жарықтың ластануының тірі тіршілік иелерінің биоритмдеріне әсерін азайту, сондай-ақ биоәртүрлілікті сақтау және толықтыру үшін біз ЖЭК жарықтандыруды тек жалпы шамдарды қолдануға дейін азайтамыз.
- Аумақты көгалдандыру, жасыл алаңдарды ұлғайту.
- Өндірістік экологиялық бақылау шеңберінде тұрақты зертханалық зерттеулер жүргізу жоспарланып отыр, оның мақсаты Компания қызметінің қоршаған ортаға әсерін мониторингтеу және бағалау болып табылады.
Күл үйінділерінің пайдаланылған аумақтарын қалпына келтіру жобаланады, ол оларды қалпына келтіруді және экологиялық қауіпсіз және функционалды аймақтарға айналдыруды қамтиды.
Энергия өндіруші ұйымдардың ҚР экологиялық заңнамасын сақтау жөніндегі міндеттемелері шеңберінде «ҚЭА» ЗТБ уәкілетті органмен бірлесіп өндірістерді жаңғыртуға ресурстарды неғұрлым тиімді бөлу мақсатында кәсіпорындардың объектілерін жабу және/немесе қалпына келтіру үшін тарату қорларын қалыптастыру тетігін, оларды жабу және қалпына келтіру жоспарларын қоса алғанда, өзгерту жөніндегі жұмысты жалғастыруда.
Бұл ретте, біз операциялық қызмет барысында өндірілетін қалдықтарды орналастыру үшін мамандандырылған аумақтар болып табылатын күл үйінділерін жою бойынша заңды міндеттемелер атқарамыз.
2023 жылы Қордың күл үйінділерін жою үшін бағалау құны 3 143,4 млн теңгені құрады, бұл өткен жылдың көрсеткіштерінен 26,6% - ға артық. Бұл өсім қалпына келтіру жұмыстары мен материалдарының қымбаттауына байланысты.
«Самұрық-Энерго» АҚ өзі қызмет атқаратын өңірлерде тақырыптық конференциялар, ортақ кездесулер, баспасөз конференциялары, телефон арқылы келіссөздер, қоғамдық келіссөздер сияқты өзара іс-қимыл нысандарын пайдалана отырып, Қоғам объектілерін жоюдың алғашқы кезеңдерінде халықпен, жергілікті атқарушы органдармен, қоғамдық ұйымдармен және басқа да мүдделі тараптармен тыңдаулар, сондай-ақ сауалнамалар мен қабылдауды зерттеу. өткізуге, жан-жақты ынтымақтастық пен өзара іс-қимылға дайын.
tab4
«Самұрық-Энерго» АҚ жаңа технологияларға баса назар аударады:
«Самұрық-Энерго» АҚ тапсырысы бойынша «Назарбаев Универститеті» АБҰ негізінде «Таза көмір технологиялары» ғылыми лабораториясы құрылды;
Ұлттық және халықаралық жобаларға/бастамаларға/қауымдастықтарға қатысу
1) Компания «Қазақстан электр энергетикалық қауымдастығы» ЗТБ мүшесі болып табылады.
2) Компания «Kazenergy» Қазақстан мұнай-газ және энергетика кешені ұйымдарының қауымдастығы» ЗТБ мүшесі болып табылады.
tab41
Еңбекті қорғау
Сайтқа кіргеніңіз үшін алғыс білдіреміз. Сіздердің пікірлеріңіздің біз үшін маңызы зор, оларды жұмыс барысында ескереміз. Ұсыныстарыңызды «Пікірлер мен ұсыныстар» қосымша бетіне өту арқылы қалдыра аласыздар. Бірлесіп жұмыс істеуге қуаныштымыз!
«Самрук-Энерго» АҚ Басқарма Төрағасының үндеуі
tab43
«Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма төрағасының және еншілес тәуелді ұйымдардың бірінші басшыларының HEALTH & SAFETY саласындағы қол қойылған міндеттемелері
tab5
Біздің ұстаным
Еңбекті қорғауды басқару жүйесінің тиімділігін арттыру мақсатында Компания мынадай ішкі корпоративтік стандарттарды әзірлеп, қабылдады:
- еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы саясат;
- жазатайым оқиғалар туындаған кездегі ақпарат беру қағидалары;
- Қоғамның еншілес және тәуелді ұйымдары ISO 45001 талаптарына сәйкестігіне сертификатталды.
«Самұрық-Энерго» АҚ денсаулық сақтау және еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында көшбасшылыққа ұмтылады.
Компания басшылығы негізгі ресурс адамдар екенін түсінеді. Еңбек жағдайларын жақсарту, жаңа озық технологияларды енгізу, қызметкерлерді сапалы оқыту бөлігінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы саясатты тиімді іске асыру Қоғамның ғана емес, сондай-ақ республикамыздың да әл-ауқатының кепілі болып табылады.
Қоғам Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы заңнамасының талаптарына, сондай-ақ денсаулық сақтау мен еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы халықаралық стандарттарға сәйкес болуға міндеттенеді.
tab51
Қоғамның еңбекті қорғау саласындағы қызметі
Еңбекті қорғау - Еңбекті қорғау көптеген нормативтік, құқықтық, әлеуметтік- экономикалық, санитарлық, емдік, профилактикалық, оңалту және басқа да шаралар мен талаптардан тұратын өндірістік процесс барысында жұмысшылардың өмірлік көрсеткіштерінің сақталуын қамтамасыз ететін іс-қимыл бағытын білдіреді.
Қауіпсіздік техникасы - жұмыс берушінің қызметкердің еңбек міндеттерін орындауы процесінде қауіпсіз жағдайлар жасауға бағытталған бірқатар іс-шаралары.
Қоғамның жоғары басшылығы мақсаттар мен міндеттерді іске асыру тиімділігін арттыру үшін еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелеріне жеке бейілділігін көрсету арқылы еншілес және тәуелді ұйымдардың бірінші басшыларының тартылу деңгейін арттыру қажет екенін түсінеді.
Жүзеге асырылатын іс-шаралар:
персоналдың зиянды еңбек жағдайларындағы жұмыспен қамтылуына мониторинг жүргізу (жұмыс орындарын аттестациядан өткізу, өндірістік бақылау жүргізу);
кәсіпорын қызметкерлерінің жеке және ұжымдық қорғану құралдарымен қамтамасыз етілуін бақылау;
еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша еншілес және тәуелді ұйымдарға әдістемелік және ақпараттық көмекті жүзеге асыру;
өндірістегі жазатайым оқиғаларды ашық тіркеу жүйесіне мониторинг жүргізу;
жеке жауапкершілік жүйесіне мониторинг жүргізу (қауіпсіздік талондары);
әлеуетті-қауіпті оқиғалар туралы хабарлағаны үшін қызметкерлерді көтермелеу тетіктері әзірленді;
орын алған оқиғалардың түпкілікті (жүйелі) себептерін анықтау мақсатында жазатайым оқиғаларға ішкі тергеу жүргізуге қатысу;
жазатайым оқиғаларға әкеп соқпаған ықтимал қауіпті оқиғаларды есепке алу және тергеу;
Қоғамның еншілес және тәуелді ұйымдарында еңбекті қорғау мәселелерін қадағалайтын бөлімшелердің мамандарымен өндірістік объектілерде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша кеңестер өткізу;
IOSH, NEBOSH курстарында бірінші басшылар мен еңбекті қорғау мамандарының оқуын бақылау:
еңбек қауіпсіздігі және Еңбекті қорғау саласындағы оқыс оқиғалар мен бұзушылықтарды тіркеудің бірыңғай автоматтандырылған жүйесінің тұжырымдамасы әзірлеу;
Алдыңғы қатарлы компаниялармен Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы ынтымақтастық туралы меморандум жасасу бойынша жұмыс жүргізу;
Қоғамның компаниялар тобы бойынша еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында конкурс өткізу;
tab6
Іске асырылатын жобалар
Қоғам іске асыратын жобалар:
«Кешенді қауіпсіздікті басқарудың жаңа моделін енгізу» жобасы
Мақсаты:
- Қауіпсіз еңбек мәдениетіне саналы көзқарас, басшылар мен қызметкерлердің қауіпсіздікке деген адалдығы, көшбасшылығы мен жауапкершілігі негізінде еңбекті қорғауды басқару жүйесін жақсарту, кейіннен жарақат алу деңгейін төмендету.
Пайдасы:
- Қауіпсіздік мәдениетін арттыру / персоналды еңбекті қорғау мәселелеріне тарту; хабарламалар/өтініштер саны (ықтимал қауіпті оқиғалар туралы, қауіпті / қауіпсіз мінез-құлық туралы);
- Жарақат көрсеткіштерінің төмендеуі (LTIFR);
- Еңбекті қорғауды басқару жүйесінің тиімділігін бағалауды арттыру.
- Еңбекті қорғауды басқару жүйесінің тиімділігін бағалауды арттыру.
Мақсаты:
- Инциденттерді тіркеу мен тергеудің қолжетімді және ашық автоматтандырылған жүйесін енгізу есебінен қызметкерлердің қауіпсіздік мәдениетінің деңгейін арттыру арқылы өндірістік жарақаттану деңгейін төмендету
Пайдасы:
- Сәйкессіздіктерді тіркеу және тергеу, түзету іс-қимылдарының жоспарын қалыптастыру. Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша жүргізілетін ішкі тексерулерді тіркеу;
- Көшбасшылық мінез-құлық қауіпсіздік аудитін, оқытуды бақылауды, сертификаттауды және кадрларды даярлауды тіркеу;
- Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы бизнес-процестерді автоматтандыру.
«Тиімділік пен ақпараттандыруды басқаруды визуализациялау» жобасы
Мақсаты:
- Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша жоғары буын басшыларының хабардарлығын арттыру
Пайдасы:
- ЕТҰ бірінші басшыларының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша тартылуы;
- Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жүйесін басқарудың тиімділігін арттыру.
tab8
Өндірістік жарақат алу статистикасы
Қоғам үздік әлемдік тәжірибелерді енгізумен қатар, қойылған міндеттерді іске асыру үшін барлық қажетті шараларды қабылдауда. Жоғарыда көрсетілген жобаларды іске асыру қазіргі уақытта өндірісте орын алған/тіркелген жазатайым оқиғалардың аралық нәтижелерін көрсетеді. 2010 жылдан бастап 2023 жылдың 1 жарты жылдығына дейін кезеңді қоса алғандағы жарақат алу статистикасы графикалық бейнеде көрсетілген.
Өндірісте болған жазатайым оқиғалардың түрлері мен негізгі себептері:
- Қауіпті сәйкестендіру және тәуекелді бағалау жеткіліксіз.
- Жәбірленушінің құлауы
- Қозғалатын, ұшатын, айналатын заттар мен бөлшектердің әсері
- Жәбірленушінің жеке абайсыздығы
- Жұмыс өндірісін қанағаттанарлықсыз ұйымдастыру
- Желілік персоналды дұрыс бақыламау
- Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау қағидаларын бұзу
tab82
Пікірлер мен ұсыныстар
Барлық пікірлер мен ұсыныстарды төмендегі нысанның көмегімен жібере аласыздар:
tab10
«Самұрық-Энерго» АҚ еліміздің энергия жүйесінде маңызды рөл атқаратын электр энергиясының жетекші өндірушісі болып табылады.
«Энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, Қоғамның мемлекеттік энергетикалық тізілімнің субъектілері болып табылатын барлық еншілес тәуелді ұйымдарында мамандандырылған аккредиттелген ұйымдарды тарта отырып, энергия аудиттері жүргізіледі.
Энергия тиімділігі мен энергия үнемдеуді арттыру мәселелерін шешпейінше, экономиканы дамытудың тұрақты моделін құру мүмкін емес.
Энергия ресурстарын тиімді және ұтымды тұтыну саясаты оларды тұтынудың өсуін тежеуге және қоршаған ортаға тигізетін әсерінің деңгейін айтарлықтай азайтуға тиіс.
Осы саладағы біздің қағидаттарымызды айқындайтын негізгі құжат энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру саласындағы саясаттың негізгі бағыттарын ескере отырып әзірленген және мақсаттар мен міндеттерді айқындайтын «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобындағы 2015-2025 жылдарға арналған энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) болып табылады.
Бағдарламаның мақсатты құралдары:
- ЕТҰ үшін энергия үнемдеу мен энергия тиімділігін арттырудың нысаналы индикаторлары мен көрсеткіштерін анықтау;
- энергия тиімділігінің негізгі көрсеткіштерін есептеу бойынша әзірленген әдістемеге сәйкес энергоэкономикалық талдау жүргізу арқылы берілген көрсеткіштерге қол жеткізу бойынша жетістіктерге тұрақты мониторинг және бақылау жүргізу;
- өндірістік қызметтің экологиялық әсерін төмендету - бұл қызметтің әртүрлі бағыттарындағы Тиімділікті арттыру бағдарламасының бүкіл тізбегіне қолданылатын тұрақты міндеттеме.
- ЕТҰ-ның энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру жөніндегі бекітілген іс-шаралар жоспарына сәйкес, энергия үнемдеу және энергия тиімділігін арттыру жөніндегі ұйымдастыру-техникалық іс-шараларды іске асыру. Осы саладағы іс-шаралар энергетикалық ресурстарды ұтымды тұтынуды қамтамасыз етуге және энергия тиімділігін арттыруға ықпал етеді.
- Шығынды азайтуға, жұмыс циклдерін оңтайландыруға, үнемді өндіріске үнемі ұмтылуға негізделген ЕТҰ басқару тұжырымдамасын енгізу.
2022 жылы энергия және ресурс үнемдеу мен энергия тиімділігін арттыру бойынша жүргізіліп жатқан жұмыстар шеңберінде отын-энергетикалық ресурстарды тұтынуды азайтуға бағытталған 58 іс-шара орындалды, бұл «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы бойынша 487 мың тонна шартты отынды үнемдеуге мүмкіндік берді.
Электр және жылу энергиясын үнемдеу бойынша үлгілік іс-шараларды іске асыруды қамтамасыз ету энергия тұтынуды едәуір қысқартуға мүмкіндік берді, бұл экономикалық және техникалық көрсеткіштерге жақсы әсер етеді.
Отын-энергетикалық ресурстарды ұтымды пайдалану, күлі көп көмірді тиімді жағу технологияларын құру бағытын айқындау мақсатында «Екібастұз кен орнының № 3 қабатының күлі көп көмірін және көмірді сарқылған көмірді/көмірді байыту қалдықтарын жағуға арналған қазандық агрегаттарының от жағу құрылғыларының технологиясын әзірлеу» ҒЗТКЖ орындалды. Назарбаев Университетімен бірлесе отырып, күлі көп Екібастұз көмірін және оны байыту қалдықтарын қайнаған қабат пен айналымдағы қайнаған қабаттың кешенді қондырғысында жағу бойынша эксперименттік зерттеулер жүргізілді. КС және ККС-да осы көмірді тиімді жағу мүмкіндігін растайтын мынадай деректер алынды: дәстүрлі көмір жағумен салыстырғанда отын шығыны мен атмосфераға шығарындылардың азаюы. Осы көмірлер үшін КС және ККС бар өнеркәсіптік және энергетикалық қазандықтардың тұжырымдамасы бойынша техникалық ұсыныстар әзірленді.
«Самұрық-Энерго» АҚ-ның жұмыс істеп тұрған және перспективті көмір электр станцияларында көміртекті алу және сақтау технологияларын (carbon capture and storage, CCS) әзірлеу» ҒЗТКЖ-ны орындау мәселесі пысықталуда.
Жобаның мақсаты ЖЭС түтін газдарынан СО2-ні ұстау бойынша қолданыстағы және перспективалық технологияларды зерделеу, оларды қолданыстағы технологиялық схемаларға біріктіру мүмкіндігін талдау және Қазақстан жағдайлары үшін неғұрлым перспективті технологияларды бағалай отырып, ұсталған СО2-ні көму болып табылады.
Жобаны іске асыру 2023-2025 жылдар кезеңіне жоспарланған.
tab11
Біздің ұстаным
«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы мүдделі тараптармен тиімді өзара іс-қимыл жасаудың маңыздылығын толық түсінеді.
Компанияда қолданылатын транспаренттілік және әлеуметтік жауапкершілік қағидаттарына сүйене отырып, «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы мүдделі тараптармен тиімді өзара іс-қимыл жасай отырып, орнықты дамудың мынадай деңгейлерін қамтамасыз етеді, мұнда Компания да, оның мүдделі тараптары да, қоғам да ішкі және сыртқы мүдделі тараптардың қажеттіліктерін, болжамдары мен пікірлерін; мүдделі тараптар тұрғысынан қиындықтар мен перспективаларды; ішкі және сыртқы мүдделі тараптарды толғандыратын ең маңызды мәселелерді тануға, айқындауға және талдауға мүмкіндік алады.
Мүдделі тараптармен АА1000 сериясы, GRI стандарттарына және басқа да үздік тәжірибелерге негізделген жауапты, ойластырылған және ұтымды өзара іс-қимыл жасау тәсілі Компанияның стратегиялық дамуын және оның қызметін жетілдіру жолдарын дұрыс таңдауға ықпал етеді.
«Самұрық-Энерго» АҚ-ның мүдделі тараптармен өзара іс-қимылы Компанияның өз клиенттері мен қызметкерлерінің, серіктестері мен жеткізушілерінің дамуына, болашағына инвестиция салуға дайындығына, Компанияның да, сондай-ақ жергілікті қоғамдастықтардың да тұрақты дамуын қамтамасыз етуге, Компанияның қатысуы аумағы үшін маңызды салаларға әлеуметтік инвестицияларды жүзеге асыруға, сыртқы және ішкі қауіп-қатерлерге барабар және икемді жауап беру үшін барлық тұлғалармен өзара іс-қимылды дамытуға дайын болуына негізделген.
Стейкхолдерлермен өзара іс-қимылдың тиімділігін арттыру шеңберінде «Самұрық-Энерго» АҚ компанияның бүкіл тобы үшін коммуникациялық стратегияны енгізді, ол корпоративтік коммуникацияларға қатысты бірыңғай тәсілді көздейді, мақсатты аудиторияны, коммуникация қағидаттарын, медиа-жоспарлауды, дағдарысқа қарсы ден қоюды, ішкі және сыртқы PR құралдарын және Компанияның сыртқы жайғасымын айқындауды көздейді. Компанияның орнықты даму саласындағы нұсқаулығы стейкхолдерлермен өзара іс-қимыл саласындағы саясатты және өзара іс-қимыл әдістемесін айқындайды.
Мүдделі тараптармен корпоративтік байланыс саясаты, мүдделі тараптарды анықтау, әсерді бағалау және маңызды тақырыптарды анықтау Директорлар кеңесі деңгейінде бекітіліп, бақыланады.
Мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жөніндегі бастамалар мен жоспарларды іске асыруды, сондай-ақ олардың мониторинг жүргізуді Компания Басқармасы қамтамасыз етеді.
Жыл сайын Басқарма директорларды мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жөніндегі қызмет нәтижелерімен хабардар етеді.
Директорлар кеңесі мен Басқарма жанындағы арнайы құрылған комитеттер өз қызметінің бағыттары бойынша мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жүйесін қадағалайды.
Компания мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жасаудан алатын нәтижелер орнықты даму саласындағы тиімді және тексерілген саясаттың негізі болып табылады, оның шеңберінде Компания мүдделі тараптар мен Компанияның стратегиялық міндеттері арасындағы оңтайлы теңгерімді сақтай отырып, Компанияның қатысу аймақтарында экономикалық өсуді қамтамасыз ету үшін өндіріс, экологиялық бастамалар, еңбек қауіпсіздігі және әлеуметтік саладағы озық тәжірибелерді енгізу арқылы орнықты даму аспектілерін кеңінен қолдануға ұмтылады.
Мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл әлеуметтік капиталды ұлғайтуға, тәуекелдердің алдын алуға және мейлінше азайтуға, сондай-ақ дамудың жаңа мүмкіндіктерін анықтауға мүмкіндік береді.
tab1666
Мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жүйесін бағалау
Компания үшін сыртқы да, сондай-ақ ішкі де стейкхолдерлердің барлығын да тыңдау өте маңызды. Компания өз қызметкерлерінің және стейкхолдерлердің этика мен адалдықтың жоғары стандарттарын және заңнаманың барлық нормаларын сақтауын талап етеді.
Барлық мүдделі тұлғалар кез келген ұрлық, алаяқтық, сыбайлас жемқорлық, бизнесті жүргізудің базалық қағидаттарын, Мінез-құлық кодексін немесе ҚР заңнамасының нормаларын бұзу орын алған немесе болжанатын фактілер туралы хабарлай алады, сондай-ақ өз ұсыныстарын мынадай тәсілдермен жібере алады:
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
Жедел желі https://www.samruk-energy.kz/ru/navigation-and-support/hotline |
Барлық стейкхолдерлерге арналған кері байланыс https://www.samruk-energy.kz/ru/navigation-and-support/feedback-all/feedback |
Уақытша жұмыскерлер не компаниялар тобымен еңбек қатынастарында тұрмайтын адамдар және іске асырылатын жобалар бойынша өзге де мүдделі тұлғалар үшін кері байланыс https://www.samruk-energy.kz/ru/navigation-and-support/feedback-all/feedback-other |
Басқарма Төрағасының блогы https://www.samruk-energy.kz/ru/navigation-and-support/chairmans-blog |
Омбудсмен https://www.samruk-energy.kz/ru/company/corporate-governance/corporate-governance-main/ombudsman |
Жылдық есеп бойынша сауалнама |
Компания барлық кері байланыс арналары бойынша келіп түсетін хабарламаларға тұрақты негізде мониторинг жүргізеді және мүдделі тараптармен өзара іс-қимылдың тиімділігін арттыру үшін жыл сайын Директорлар кеңесіне талдау мен мониторинг нәтижелерін ұсынады.
Компания өтініштердің, стейкхолдерлер қозғайтын тақырыптардың, олардың алаңдаушылық салаларының, Компанияның уақтылы жауап беруінің статистикасын талдайды және стейкхолдерлермен өзара іс-қимыл жүйесін жақсарту үшін ұсыныстар әзірлейді.
Талдау нәтижелері мынадай міндеттерді жүзеге асыруға ықпал етеді:
1) тиісті деңгейдегі басшыларды қозғалатын мәселелер мен проблемаларды шешуге тарту, жұмысты жақсарту үшін ұсыныстарды есепке алу;
2) сыртқы мүдделі тараптардың, жұртшылықтың және жекелеген азаматтардың алаңдаушылығына қатысты алдын алу шараларын талдау және қабылдау;
3) әлеуметтік жауапты энергия холдингі ретінде Компанияға деген сенімді сақтау.
«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобына шағымдар мен өтініштердің орталықтандырылған деректер базасы жұмыс істейді, оның негізінде Компания жыл сайын барлық еншілес және тәуелді ұйымдар бойынша өтініштердің барлық түрлерін талдайды. Талдау нәтижелері жыл сайын Директорлар кеңесінің назарына жеткізіледі.
Шағымдардың ең көп саны жалақы жоспары, сыйақы және басқа да төлемдер, сатып алу рәсімдері, «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобының қызметкерлері мен лауазымды тұлғаларының заңсыз әрекеттері/әрекетсіздігі мәселелеріне қатысты.
Есепті кезеңде сәйкессіздіктер/бұзушылықтардың расталған жағдайлары бойынша тиісті шаралар қабылданды. Сұраныстардың құпиялылығы мен анонимділігіне кепілдік берілді.
Қызметкерлермен түсіндірме кездесулер өткізіліп, келіп түскен өтініштерге мониторинг жүргізілді, сонымен қатар кері байланыс арналары кеңінен насихатталды..
Компания кездесулерге, талқылауларға және диалогқа ашық, сондықтан қажет болған жағдайда барлық қолжетімді кері байланыс арналары бойынша хабарласуды сұраймыз!
tab177
САУАЛНАМА
Құрметті оқырман!
Егер Сіз компанияның 2021 жылғы қызметінің қорытындылары туралы жылдық есеппен таныссаңыз және «Самұрық-Энерго» АҚ-ның келесі Жылдық есебінде Сізді қызықтыратын тақырыптардың толық ашылуы үшін ұсынылып отырған сауалнамаға жауап бергеніңіз үшін алғысымызды білдіреміз!
tab12
2011 жылы «Самұрық-Энерго» АҚ компаниясы өзінің стратегиясы мен күнделікті қызметінде БҰҰ Жаһандық шартының 10 қағидатын ұстанатынын және БҰҰ Жаһандық шартының мүшесі болып табылатынын мәлімдеді.
Компания мынадай қағидаттарды орындауды өз міндетіне алады:
|
Адам құқықтарын сақтау саласында |
• халықаралық қоғамдастық жариялаған адам құқықтарының сақталуына қолдау көрсету және оларды құрметтеу • адам құқықтарын бұзылуына қатыспаушылықты қамтамасыз ету |
|
Еңбек қатынастары саласында |
• қауымдастықтардың еркіндігіне қолдау көрсету және іс жүзінде ұжымдық шарт жасасу құқығын тану • мәжбүрлі еңбектің барлық түрлерін жою • балалар еңбегін түбірімен жоюды қолдау • еңбек және жұмыспен қамту саласындағы кемсітушілікті жоюды қолдау |
|
Қоршаған ортаны қорғау саласында |
• қоршаған ортаға жағымсыз әсерлердің алдын алуға ықпал ету; қоршаған ортаның жай-күйі үшін жауапкершілікті арттыруға бағытталған бастамаларды көтеру • экологиялық таза технологияларды дамыту мен таратуға ықпал ету |
|
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласында |
• сыбайлас жемқорлықтың барлық түрлеріне, соның ішінде бопсалау мен парақорлыққа қарсы тұру |
БҰҰ Жаһандық шартына қосылу аясында, Компания https://www.unglobalcompact.org/ сайтында қол жеткізілген прогресс туралы хабарламаны жыл сайын жариялайды.
tab14
2019 жылы 8 наурызда «Самұрық-Энерго» АҚ әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейтудің 7 қағидатына қолдау көрсету туралы мәлімдемеге қол қойды.
Бұл құжат орнықты дамудың негізгі элементі, сондай-ақ әйелдер мен ерлерге тең мүмкіндіктер ұсынатын компаниялар неғұрлым табысты болатынына әрі жақсы нәтижелерге қол жеткізетініне сенімділік ретінде гендерлік теңдік қағидаттарын ұстанатынын айқындайды. Қойылған мақсатқа жету үшін Компанияда іс-шаралар жоспары іске асырылады.
БҰҰ-әйелдер және БҰҰ Жаһандық шарты серіктестігінің бастамасы бойынша әзірленген құжат әйелдердің жұмыс орындарындағы, бизнес пен қоғамдағы құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейтуге ықпал ететін мынадай жеті қағидатты айқындайды:
1-қағидат Компания басшылығы деңгейінде гендерлік теңдікті қамтамасыз ету жөніндегі шараларға белсенді қолдау көрсету
2-қағидат Тең мүмкіндіктер, инклюзия және кемсітушіліктің болмауы
3-қағидат Денсаулық, қауіпсіздік және зорлық-зомбылықтан азат болу
4-қағидат Білім беру және біліктілікті арттыру
5-қағидат Кәсіпорынды дамыту, өткізу әдістері және жеткізу тізбегі
6-қағидат Жұртшылықтың қатысуы және қоғамдастық деңгейіндегі көшбасшылық
7-қағидат Ашықтық, көрсеткіштердің сандық бағасы және есептілік
Бүгінде қазақстандық ірі электр энергетикалық холдингтің компаниялар тобында 4600-ге жуық әйел еңбек етуде. Оның ішінде 630-дан астамы басшылық лауазымдарда.
tab15
Біздің ұстаным
Біз қоғамдық дамуға қосатын үлесімізді сезінетіндіктен, әлеуметтік жауапкершілік «Самұрық-Энерго» АҚ Даму стратегиясының ажырамас бөлігі болып табылады. Әлеуметтік корпоративтік жауапкершілік жобалары қауіпсіз және жайлы еңбек шарттарын қамтамасыз етуге бағытталады.
Адам ресурстарын басқару" департаменті әлеуметтік жауапкершілік аясында төмендегідей міндеттер бойынша жұмыс істейді:
- Қызметкерлер үшін тартымды жағдайлар жасау;
- Ішкі таланттарды ұстап қалу және жоғары кәсіби кадрларды тарту;
- Компанияда әлеуметтік кепілдіктер мен әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз ету.
Қоғам өзіне міндеттемелер қабылдайды:
- Әлеуметтік әріптестік және ұжымдық-шарттық реттеу қағидаттарын нығайту және дамыту;
- Білікті қызметкерлерді ұстап қалу, тарту және «Самұрық-Энерго» АҚ-ның персоналы үшін ынталандыру жағдайларын тудыру мақсатында әлеуметтік төлемдерді жүзеге асыру.
- Әлеуметтік тұрақтылықты арттыру;
- Топ-менеджмент. Негізгі лауазымдарға орналастыру мақсатында жоғары әлеуетті мамандар пулын қалыптастыру;
- Жұмыс берушінің брендін арттыру.
«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы сыртқы нарықтан жоғары білікті кандидаттарды тартуға мүмкіндік беретін бәсекеге қабілетті әлеуметтік пакет ұсынуға ұмтылады. Өтемақылар мен жеңілдіктер қызметкерлер мен олардың отбасыларының әл-ауқаты мен әлеуметтік қорғау деңгейін арттыруға арналған. «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобының қызметкерлеріне жасалған ұжымдық шарттарға сәйкес берілетін әлеуметтік төлемдер мен жеңілдіктердің қатарына мыналар кіреді:
- демалысқа, баланың туылуына, үйлену тойына, жерлеуге (қызметкер мен жақын туыстарына), зейнеткерлерді емдеуге, төтенше жағдайларда және т. б. материалдық көмек;
- табысынан айырылуына байланысты материалдық көмек (жүктілік және босану бойынша демалыс, жаңа туған баланы асырап алуға байланысты демалыс)
- ерікті медициналық сақтандыру;
- қызметкерлер мен балаларды шипажайлық-курорттық емдеу;
- мерейтойға байланысты біржолғы көтермелеу – 50, 60 және 70 жыл, мерекелік, мәдени-бұқаралық және спорттық іс-шараларды өткізуге арналған шығыстар, балаларға арналған жаңа жылдық сыйлықтар және т. б.;
- несиелерді төлеу;
- асыраушысының зақымдануы мен жоғалуы үшін жәрдемақы.
Персоналдың әлеуметтік тұрақтылығы мен жұмысқа деген ынталандыру көрсеткіштерін жыл сайын өлшеу қызметкерлердің бейілділігі мен сенімін, персоналдың әлеуметтік әл-ауқаты мен ынтасын арттыру, еңбек жағдайларын және персоналдың еңбек қызметімен байланысты процестерді жақсарту, коммуникация жүйелерін дамыту және кез келген өзгерістер туралы хабардар ету бойынша шараларды уақтылы қабылдауға мүмкіндік береді.
2023 жылы «Әлеуметтік өзара іс-қимыл және коммуникациялар орталығы» ЖМ «Самұрық-Энерго» АҚ корпоративтік орталығының қызметкерлері арасында қызметкерлердің әл-ауқатының төрт элементі: денсаулық, ынталылық, әлеуметтік әл-ауқат, физикалық және психикалық хал-ахуал, қаржылық әл-ауқат негізінде қызметкерлердің әл-ауқат деңгейін бағалау үшін сауалнама жүргізді. Сауалнама нәтижелері бойынша қызметкерлердің әлеуметтік әл-ауқатының жалпы индексі 43% құрады, бұл «қанағаттанарлық» деңгейіне сәйкес келеді. Әлеуметтік қолайлылық индексі - 72 %.
«Самұрық-Энерго» АҚ-да әлеуметтік тұрақтылық деңгейін талдау мақсатында Samruk Research Services әдістемесі негізінде 2023 жылы өндірістік персонал арасында әлеуметтік зерттеу жүргізілді. Сауалнамаға сәйкес, «Самұрық-Энерго» АҚ-да SRS интегралдық көрсеткіші 59% құрады.
tab16
Біздің қызметіміз
Әлеуметтік корпоративтік жауапкершілік жобалары қауіпсіз және жайлы еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге, кәсіби дамуға, тұрғын үй проблемаларын шешуге және қызметкерлер мен олардың отбасыларының өмір сапасын жақсартуға, ардагерлер мен зейнеткерлерді материалдық қолдауға, әлеуметтік қоғамдастықтарды қолдауға бағытталған.
««Самұрық-Энерго» АҚ Қазақстан Республикасы аумағындағы ірі жұмыс берушілердің қатарына кіреді. 2023 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобындағы қызметкерлердің тізімдік саны 17 892 адамды құрады.
«Самұрық-Энерго» АҚ қызметінің өндірістік ерекшелігіне байланысты өндірістің негізгі учаскелеріне ер адамдар тартылды, олардың үлесі 2023 жылы персоналдың жалпы санынан 74% құрады.
|
Қызметкерлер санаты |
Есепті кезеңнің соңындағы әйелдердің тізімдік саны |
Барлық қызметкерлердің % |
|
Топ-менеджмент |
7 |
12% |
|
Басшылар |
477 |
20% |
|
Мамандар |
1 459 |
53% |
|
Қызметшілер |
1 788 |
58% |
|
Қызметкерлер |
2 347 |
19% |
|
Барлығы |
4 619 |
25% |
«Самұрық-Энерго» АҚ қызметкерлердің демалысын ұйымдастыру және сауықтыру мақсатында төмендегідей іс-шараларды жүзеге асырады:
- еңбек сіңірген жылдары үшін жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына қосымша күндер беру;
- спорттық инфрақұрылымға қол жеткізуді қамтамасыз ете отырып, жаттығулар мен жарыстарды ұйымдастыру арқылы қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелері арасында дене шынықтыру-сауықтыру жұмыстарын жүргізу және бұқаралық спорт түрлерін дамыту;
- корпоративтік ақпарат құралдарын пайдалана отырып, қызметкерлер арасында салауатты өмір салтын жүйелі насихаттау;
- мәдени-бұқаралық іс-шаралар өткізуге, жаңа жылдық сыйлықтар сатып алуға, Энергетиктер күніне орай бағалы сыйлықтар сатып алуға жыл сайын қаржы бөлу;
- Қазақстан Республикасының шипажайлары мен профилакторийлерінде жазғы демалыс кезеңінде мектеп жасындағы балалардың демалуы үшін іс-шаралар ұйымдастыру;
- «Самұрық-Энерго» АҚ қызметкерлерінің мүгедек-балалары мен жетім-балаларға шипажайға және балаларды сауықтыру орталықтарына берілетін жолдамалардың құнын ішінара өтеу.
Сонымен қатар, «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобында құрамы жұмыс беруші мен кәсіподақ қызметкерлерінің өкілдерінен тұратын Келісім комиссиялары құрылып, өз қызметін жүзеге асыруда, оның негізгі функциясы еңбек ұжымының арасында түсіндіру жұмыстарын жүргізу, шағымдар мен арыздарды қарау рәсімдері болып табылады.
tab17
Қатысатын өңірлердің дамуы
«Самұрық-Энерго» АҚ талай жылдардан бері бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі шеңберінде қатысу өңірлерін дамытуға өз үлесін қосып келеді және Компанияның жергілікті инфрақұрылымды дамытуға, өңірдегі экологиялық жағдайды жақсартуға және әлеуметтік қолдауға қатысу мәселелері бойынша жергілікті қоғамдастықтармен үздіксіз өзара іс-қимыл жасауды қолдайды.
"Өз қызметі аясында «Самұрық-Энерго» АҚ жергілікті қоғамдастықтармен өзара іс-қимылын нығайтуды жалғастыруда. 2023 жылғы 28 желтоқсанда Басқарманың шешімімен жергілікті қоғамдастықтармен өзара іс-қимыл саясаты бекітілді. Бұл саясат компанияның қызметі аймақтардағы тұрғындармен байланыс механизмдерін, қағидаларын және міндеттерін анықтауға бағытталған. Саясат 2023-2024 жылдарға арналған тұрақты даму басқару жүйесін жетілдіру жол картасына сәйкес әзірленген."
Компания шамамен 19 миллион тұтынушыны электр қуатымен қамтамасыз етіп, елдің инфрақұрылымында маңызды рөл атқарады. Біз бүкіл Қазақстан бойынша 17 мыңнан астам жұмыс орнын құру және қолдау арқылы халықты жұмыспен қамтуға жәрдемдесеміз. Біз өнім берушілермен және мердігерлермен әділ серіктестікке кіру, салық төлеу және жұмыс орындарын құру арқылы аймақтардың экономикалық дамуына өз үлесімізді қосамыз.
Біздің басымдығымыз – халықтың өмір сүру сапасын жақсарту және өзіміз қатысатын барлық өңірлерде әлеуметтік бастамаларды қолдау. Компанияның әлеуметтік стратегиясы жергілікті тұрғындар өз әлеуетін жүзеге асыра алатын әрі экономикалық және әлеуметтік өсуге белсенді әсер ете алатын орта мен жағдай жасауға бағытталған.
Біз өзіміз қатысатын өңірлердің әл-ауқаты мен әлеуметтік-экономикалық дамуына мыналар арқылы айтарлықтай үлес қосамыз:
Халықты электр энергиясымен, жылумен және көмірмен қамтамасыз ету
Жергілікті халықты жұмыс орындарымен қамтамасыз ету, әлеуметтік салықтар мен аударымдар, зейнетақы және сақтандыру төлемдері, қызметкерлерге медициналық қызмет көрсету шығындары және қызметкерлерді қолдаудың басқа да нысандары
Қатысатын өңірлердің дамуына, халықтың өмірін жақсартуға, жұмыс орындарын құруға әсер ететін инвестициялық жобаларды іске асыру
Қоғамдық инфрақұрылымды қолдау салықтарды төлеу арқылы өңірлердің бюджеттеріне қомақты түсімдердің түсуін қамтамасыз ету
«Samruk-Kazyna Trust» әлеуметтік жобаларды дамыту қоры бірыңғай операторы арқылы қайырымдылық және үкіметтік емес ұйымдарға, зерттеу мекемелеріне қайырымдылық жасау арқылы жергілікті қоғамдастықтарға инвестициялар салу
Әлеуметтік бағдарламаларды, мәдени және білім беру іс-шараларын қолдау
Кейбір инвестициялық жобаларды іске асыру компаниялар тобының кәсіпорындары орналасқан өңірде жергілікті инфрақұрылымды дамытуға үлесін қосты.
«Екібастұз МАЭС-1 станциясы» ЖШС мен «Екібастұз МАЭС-2 станциясы» АҚ орналасқан өңірде Солнечный кентінің және Екібастұз қаласының инфрақұрылымы дамуда. Осылайша, Солнечный кентінде мешіт, шіркеу, Мәдениет үйі, дене шынықтыру-сауықтыру кешендері, бассейн, қонақ үй және басқа да инфрақұрылым нысандары салынды. Өз кезегінде, Екібастұз қаласында тұрғын үйлер, жатақханалар, Энергетиктердің мәдениет үйі салынды, сондай-ақ Екібастұз МАЭС-1 станциясынан Екібастұз МАЭС-2 станциясына дейінгі жолдар салынды. «ЕМАЭС-2 станциясы» АҚ «Солнечный» кенті үшін қала құраушы кәсіпорын болып табылады, онда жұмыс істейтіндердің жалпы санының 60%-ы еңбек етеді.
«ЕМАЭС-2 станциясы» АҚ құрылымында мынадай: емдеу-профилактикалық қызмет, бассейн, қонақ үй үлгісіндегі жатақхана сияқты әлеуметтік сала нысандары бар, аумақты абаттандыру және көгалдандыру бойынша жұмыстар тұрақты жүргізіледі.
Жыл сайын станция бюджеті қаражатынан оларды ұстауға және жұмыс істеуге бағытталған қаражат бөлінеді.
Осындай жобалар «Мойнақ СЭС» АҚ орналасқан өңірлерде (77 үй, 1 балабақша және мешіт) Мойнақ СЭС қызметкерлері үшін іске асырылды, онда 235 адам тұрады (оның ішінде: 100 адам – қызметкерлер, 135 адам – олардың отбасылары). «Мойнақ СЭС» АҚ барлық қызметкерлеріне ведомстволық тұрғын үй (77 тұрғын үй) – жайлы бөлмелері бар абаттандырылған 3,4,5 бөлмелі үйлер берілді. Үйлердің жанында шаруашылық қора-жайларымен 6 сотық жер учаскелері бар. Бірінші кезекте қажетті өнімдермен және тауарлармен қамтамасыз ету бойынша сауда пункті ашылды. Пайдалану қызметінің кентінде Компания қызметкерлерінің балалары үшін 30 орындық балабақша жұмыс істейді. «Мойнақ СЭС» АҚ Мойнақ кентінің аумағында орналасқан балабақшаға тұрақты қолдау көрсетеді.
«Богатырь Көмір» ЖШС адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған түрлі әлеуметтік бастамаларды жан-жақты қолдайды, қалалық әлеуметтік бағдарламаларға белсене қатысады. Қаланың таулы муниципалды округінің балалар ойын алаңдары мен спорт алаңдарын абаттандыру бойынша үлкен жұмыстар атқарылды. Балалар алаңдарын жөндеу және қалпына келтіру, құмсалғыштарға құм әкелу, «Шахтер» саябағын абаттандыру жұмыстары жүргізілді. Ұлы ақын және ойшыл Мәшһүр Жүсіп Көпеевке ескерткіш орнатылып, Қонаев көшесінде бағдаршам орнатылды.
Жергілікті инфрақұрылымды дамытуға бағытталған жобалардан басқа, Компания халықтың осал және аз қамтылған топтарын қолдау бойынша да қызметті жүзеге асырады.
Негізгі қызмет бойынша көмек көрсету бағдарламасы
Біз негізгі қызметіміздің шеңберінде осал (түрлі жағдайларға байланысты тұрғын үйінен, асыраушысынан немесе еңбекке қабілеттілігінен айырылған (туғаннан еңбекке қабілетсіз болған) азаматтарды) және аз қамтылған (аз қамтылғандарға жиынтық табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен азаматтар жатады) тұтынушыларды қолдауға тырысамыз:
- «Богатырь Көмір» ЖШС мен жергілікті атқарушы орган арасындағы Өзара ынтымақтастық туралы меморандумға сәйкес «Богатырь Көмір» ЖШС жыл сайын мыналарға көмірді тегін жөнелтеді:
- Павлодар облысының әлеуметтік нысандарына (ауылдық мектептер, ауруханалар, клубтар, басқа да әлеуметтік нысандар);
- қайырымдылыққа (мешіттерге, монастырьларға, қоғамдық қорларға, халықтың әлеуметтік осал топтарына);
- пешпен жылытылатын үйлерде тұратын Серіктестік қызметкерлеріне жылына бір рет - 10 тонна көлемінде тегін
Мәселен, 2022 жылы 127 878,5 тонна көмір жөнелтілді, оның ішінде.:
- Павлодар облысының әлеуметтік нысандарына – 78 402,6 тонна;
- қайырымдылық мақсатта – 6 683 тонна, оның ішінде:
- мешіттер мен монастырьларға – 270 тонна;
- Павлодар облысының әкімдіктері арқылы халықтың әлеуметтік осал топтарына – 6 033 тонна;
- қызметкерлер мен зейнеткерлерге – 3 355 тонна.
Энергиямен жабдықтаушы ұйымдардың электр энергиясына арналған тарифтерді Қазақстан Республикасы Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің 20.02.09 № 57-НҚ бұйрығымен бекітілген жеке тұлғалардың тұтыну көлеміне қарай саралау қағидаларына сәйкес біз қатысатын өңірлерде жалғыз тұратын зейнеткерлер, мүгедектер, Ұлы Отан соғысына қатысушылар және оларға теңестірілген адамдар үшін тұтынудың жекелеген шамалары көзделген.
Жергілікті атқарушы орган аз қамтылған азаматтарға егер коммуналдық қызметтерді төлеуге арналған шығыстар отбасының жиынтық табысының 5% - ынан асатын болса, тұрғын үй-коммуналдық шығыстарды төлеу үшін тұрғын үй көмегін көрсетеді (Мәслихаттың 02.06.2014 ж. №232 шешімі).
Толығырақ мына сілтеме бойынша: https://www.gov.kz/memleket/entities/almaty/activities/6766?lang=ru
Әлеуметтік бастамалар
- Зейнеткерлерге және интернационалист-жауынгерлерге тұтынылған электр энергиясы үшін 150 кВт ай сайынғы төлем түрінде көмек («Шардара СЭС» АҚ)
- ҰОС, Еңбек майданының қатысушыларына және оларға теңестірілген адамдарға Жеңіс күніне орай көмек көрсету («Екібастұз МАЭС-2 станциясы» АҚ, «Алматы электр станциялары» АҚ)
- Аз қамтылған және көп балалы отбасыларға көмек («Богатырь Көмір» ЖШС, «Шардара СЭС» АҚ, «Алматы электр станциялары» АҚ).
- Қарттар күніне орай – Солнечный кентінің және Екібастұз қаласының МАЭС-2-нің жұмыс істемейтін зейнеткерлеріне материалдық көмек көрсетілді, МАЭС-2-нің ардагер энергетиктеріне арналған салтанатты іс-шара өткізілді. Компания белсенділері зейнеткерлерге аулаларды қардан тазартуға көмек көрсету, Солнечный кенті тұрғындарының әлеуметтік осал топтарынан шыққан жалғыз басты зейнеткерлер мен балаларға жаңа жылдық сыйлықтар табыстау және құттықтау мақсатында «Біз біргеміз» акциясын өткізді.
- Мүмкіндігі шектеулі балалар, көпбалалы отбасылардан шыққан балалар, жетім балалар үшін 2022 жыл бойы түрлі ойын-сауық және оқыту іс-шаралары өткізілді: аспаздық шеберханалар, экскурсиялар, ертеңгіліктер, мұз айдынына бару мен боулинг, көркемсурет мектебіндегі тегін сабақтар және т. б. Ұйымдастырылды, «Көңілді старттар» жарыстары мен жеңіл атлетикадан жарыс, «Мемлекеттік рәміздер», «Никотинді Витаминге ауыстыр» акциялары, қайырымдылық жәрмеңкесі және М.Жүсіп кесенесіне экскурсиялар өткізілді.
«Богатырь Көмір» ЖШС аз қамтылған, қолайсыз және көп балалы отбасыларға, зейнеткерлерге, өмірдің қиын жағдайларына тап болған адамдарға «Қайырымдылық жәшіктері» жобасына бастамашылық жасап, азық – түлік және өзге де көмек көрсетті. Сондай-ақ, әлеуметтік бастамалар аясында «АлЭС» АҚ және «Энергия» жергілікті кәсіподағы» ҚБ 280 көпбалалы және аз қамтылған отбасыларға көмек көрсетті.
- Балалар мен ересектер арасында компьютерлік сауаттылықты арттыру және оқыту үшін Екібастұз МАЭС-2-нің қолдауымен «Қайнар» ҰҚК базасында компьютерлік сынып құрылды. Компания Алматы мемлекеттік энергетика және электрондық технологиялар колледжі мен Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы Энергетика және электрондық технологиялар университеті жанындағы колледж студенттеріне білім беру экскурсияларын ұйымдастырды.
Компания қызметкерлері «Самұрық-Қазына» АҚ қоры ҚР Білім министрлігінің Балалардың құқықтарын қорғау комитетімен бірлесіп ұйымдастырған «Мектепке жол» акциясына белсенді қатысты. Акцияның басты мақсаты аз қамтылған отбасылардан шыққан оқушыларға қажетті көмек көрсету болды. Еліміздің 10 өңірінен келген балалар үшін 12 мың бірінші сынып оқушыларына арнап рюкзактарын жинақтауға барлық қажетті кеңсе керек-жарақтары сатып алынды.
- Екібастұз МАЭС-1, МАЭС-2 және «Богатырь Көмір» ЖШС қаланың коммуналдық қызметтеріне апат салдарын жоюға көмек көрсетті.
Топтың кәсіпорындары адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған түрлі әлеуметтік бастамаларды жан-жақты қолдайды, тұрақты негізде жалпықалалық сенбіліктерге, көршілес аумақтарды абаттандыруға және көгалдандыруға қатысады, діни конфессиялармен және қоғамдық қорлармен өзара іс – қимыл жасайды, зейнеткерлерге, Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне, аз қамтылған отбасыларға, мүгедектерге, жалғызбасты аналарға материалдық көмек, ай сайынғы субсидиялар, біржолғы төлемдер, ақшалай төлемдер, азық-түлік себеттері, жеңілдікті жолдамалар және т. б. түрінде көмек көрсетеді.
Бұл туралы «Самұрық-Энерго» АҚ-ның Кіріктірілген жылдық есептерінен мына сілтеме бойынша толығырақ танысуға болады: https://www.samruk-energy.kz/ru/shareholders-and-investors/annual-reports-on-the-results-of-the-company-s-activities
Қайырымдылық жобалары
Негізгі қайырымдылық қызметі «Самұрық-Қазына» АҚ компаниялар тобының Бірыңғай операторы арқылы жүзеге асырылады, оның портфельдік компанияларының бірі «Самұрық-Энерго» АҚ болып табылады.
«Samruk-Kazyna Trust» әлеуметтік жобаларды дамыту қоры «Самұрық-Қазына» АҚ компанияларының барлық тобынан халық үшін әлеуметтік маңызы бар мәселелерді шешуге бағытталған қайырымдылық жобалары мен бағдарламаларды іске асырады.
2018-2022 жылдар аралығында «Samruk – Kazyna Trust» корпоративтік қоры жалпы сомасы 37,3 млрд. теңге болатын 176 жоба жұмысқа алынды.
Қайырымдылық жобаларының тікелей бенефициарларының жалпы саны 1,9 млн. адамды құрады, оның ішінде халықтың әлеуметтік осал топтары, балалар мен ауыл тұрғындарынан.
Қайырымдылықты іске асыру 5 әлеуметтік сала бойынша жүзеге асырылады:
- «Денсаулық сақтау» - 34 жоба;
- «Халықтың ең осал топтарын қолдау» - 42 жоба;
- «Білім беру» - 34 жоба;
- «Бұқаралық спортты дамыту» - 18 жоба;
- «Өңірлерді кешенді дамыту» - 22 жоба;
- «Азаматтық қоғамды дамыту» - 6 жоба;
- «Мәдени, экологиялық және имидждік жобалар» - 20 жоба.
Іске асырылған бағдарламалардың нәтижелеріне қол жеткізу туралы есептілік мына сілтеме бойынша: www.sk-trust.kz
tab19
Қоғамдастықтарды дамыту бағдарламалары
Өзінің жауапкершілігін сезіне отырып, Компания қоғамның дамуына жәрдемдесуге ұмтылады, Компанияның өзі қатысатын өңірлердің әл-ауқаты мен әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосуының бір тәсілі жергілікті инфрақұрылымды дамытуға, халықтың өмірін жақсартуға және жұмыс орындарын құруға әсер ететін инвестициялық жобаларды іске асыру болып табылады.
Компанияның елдің экономикалық дамуына қатысты ұлттық бағдарламаларға және жауапты инвестициялау қағидаттарына сәйкес келетін инвестициялық жобалар портфелі бар. Жобалармен мына сілтеме бойынша толығырақ танысуға болады: https://www.samruk-energy.kz/ru/shareholders-and-investors/projects
Жауапты инвестициялау қағидаттарын сақтай отырып, біз тәуекелдерді жақсырақ басқару және неғұрлым тұрақты әлемге өз үлесімізді қосу үшін инвестициялық шешімдердегі экологиялық, әлеуметтік және басқару (ESG) факторларын ескеретін тәсілді қолданамыз.
ESG-ді бағалау кезінде біз Корпоративтік басқару кодексінің ережелерін, Даму стратегиясын, Орнықты даму саласындағы нұсқаулықты және БҰҰ Орнықты даму мақсаттары, Халықаралық қаржы корпорациясының (Industry Foundation Classes, IFC, ХҚК) және Еуропа қайта құру және даму банкінің стандарттары, БҰҰ-ның жауапты инвестициялау қағидаттары сияқты халықаралық қоғамдастық мойындаған үздік халықаралық стандарттарды басшылыққа аламыз.
Инвестициялаудың негізгі қағидаттары:
1) ESG параметрлерін инвестициялық талдау және шешім қабылдау процесіне инкорпорациялау;
2) Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтау және құпия ақпаратты тиісінше пайдалану;
3) жалпыға бірдей танылған халықаралық немесе ұлттық аудит стандарттарына сәйкес ESG факторларын қоса алғанда, жылдық есептерді, оның ішінде қаржылық есептерді, орнықты даму жөніндегі есептерді дайындау;
4)тәуекелдерді сәйкестендірудің, бағалаудың және басқарудың ресімделген жүйесінің болуы.
ESG стандарттары мен талдауы Компанияның инвестициялық критерийлерінің бөлігі болып табылады, ESG факторларына қатысты мәселелер инвестициялық меморандумға енгізіледі, сондай-ақ олар Ұсынушы органның отырыстары шеңберінде талқыланады.
Біз ESG факторларын анықтау және талдау, олардың әрбір инвестициялық жобаға сәйкестігін анықтау және олардың дұрыс шешілуін қамтамасыз ету үшін инвестициялық цикл бойы сенімді және прагматикалық рәсімдерді басшылыққа аламыз. Осылайша, ESG аспектілері инвестицияларды таңдау және бағалау кезеңінен бастап активтерді басқаруға қатысуға және ESG саясаты мен тәжірибесін жақсарту үшін мүдделі тараптармен өзара іс-қимылға дейінгі инвестициялық қызметтің барлық кезеңдеріне біріктірілген.
«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы сақтық қағидатының негізгі ережелерімен бөліседі. Қоршаған ортаға әсерді бағалау шеңберінде жаңа жобалар мен объектілерді іске қосу алдында Компания міндетті түрде қоғамдық пікірді анықтау және әсерді бағалау процесінде оны есепке алу мақсатында жоспарланатын қызмет пен оның ықтимал әсері туралы жұртшылықты хабардар етуге бағытталған бірқатар іс-шараларды жүзеге асырады. Инвестициялық жобаның барлық кезеңдерінде халықтың пікірін есепке алу үшін қоғамдық тыңдаулар өткізіледі, олар туралы мәліметтерді біз барлық қолжетімді жария дереккөздерде жариялаймыз.
Әрбір инвестициялық жоба бойынша жобаны іске асырудың болжамды округінде қоршаған ортаға тигізетін әсер бағалаланады. Бағалау кезінде жобаның ауаға, суға, топыраққа әсері ескеріледі, барлық экологиялық және экономикалық тәуекелдер ескерілеіп, нәтижесі мемлекеттік экологиялық сараптамамен келісіледі.
Әрбір инвестициялық жобаға Мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жоспары әзірленеді.
Мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жоспарының (МТӨІЖ) міндеттері:
1) жергілікті, өңірлік және ұлттық деңгейлерде мүдделі тараптармен басымдық айқындау, талдау, көрсету, белгілеу және өзара іс-қимыл жасау үшін шектерді белгілеу;
2) халықаралық стандарттарға сәйкес келетін және мүдделі тараптармен тұрақты, ашық және өзара айқын іс-қимыл процесін қамтамасыз ететін стратегиялық МТӨІЖ ұсыну;
3) халықтың осал топтарын қоса алғанда, барлық мүдделі тараптардың тиісті айқындауын және тартуды қамтамасыз ету;
4) мүдделі тараптардың пікірлері мен шағымдарына мониторинг жүргізу және ден қою процестерін қоса алғанда, МТӨІЖ-ді іске асырудағы функциялар мен міндеттерді айқындау;
5) МТӨІЖ-ді орындау процесін және іске асыру нәтижелерін бақылау;
6) аса маңызды мәселелерді анықтау мен шешу, әлеуметтік және экологиялық тәуекелдерді азайтып, әлеуметтік пайданы ұлғайту;
7) сенімді нығайту және іскерлік тәуекелдерді барынша азайту үшін диалог және екіжақты ақпарат алмасу нысанында мүдделі тараптармен сындарлы, ұзақ мерзімді қатынастар құру үшін негіз ұсыну;
8) ақпарат алмасу, мүдделі тараптардың пікірлері мен ұсынымдарын жинау және талдау, мүдделі тараптар көтерген мәселелерді шешу және есептілікті ұсыну тетігін белгілеу;
9) мүдделі тараптардың болжалдарын түсінуде Компанияға жәрдем көрсету;
10) мүдделі тараптарға жобаның әсерін бағалауға және ірі күрделі жобалар үшін тәуекелдерді азайту жөніндегі тиісті шараларды әзірлеуге қатысуға мүмкіндік беру;
11) өзара іс-қимылды құжаттау, мүдделі тараптарды қадағалау және мониторингілеу жөніндегі нұсқаулықты, сондай-ақ есептілікті ұсыну және МТӨІЖ-дің орындалуын бақылау жөніндегі нұсқаулықты ұсыну.
Мүдделі тараптармен өзара іс-қимыл жоспарына мониторингті «Самұрық-Энерго» АҚ және ірі инвестициялық жобаны іске асыратын әрбір еншілес және тәуелді компания тұрақты негізде жүргізеді және оны жылына кемінде бір рет Компанияның Директорлар кеңесі/Байқау кеңесі бекітеді.
Бұдан басқа, атқарушы орган тоқсан сайын Директорлар кеңесінің назарына «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобының қолданыстағы инвестициялық жобаларының іске асырылу барысы мен тиімділігі туралы ақпарат береді.
Компанияда орнықты дамудың 17 мақсатына негізделген және біздің қызметіміздің барлық аспектілері бойынша Компанияның стратегиялық міндеттеріне сәйкес келетін орнықты даму саласындағы бастамалар да бар. Бастамаларға жыл сайын мониторинг жүргізіледі және Директорлар кеңесі қадағалайды.
Инвестициялық жобалар бойынша ұсыныстар мен шағымдар туындаған кезде өзара іс-қимылдың қосымша құралы ретінде уақытша жұмыскерлер не компаниялар тобымен еңбек қатынастарында тұрмайтын адамдар және мына сайтта іске асырылатын жобалар бойынша өзге де мүдделі тұлғалар үшін кері байланысты пайдалануды сұраймыз: https://www.samruk-energy.kz/ru/navigation-and-support/feedback-all/feedback-other
Барлық өтініштер, шағымдар мен ұсыныстар белгіленген мерзімде өңделеді және біз өз қызметімізге қатысты кез келген елеулі іс-әрекеттерді назардан тыс қалдырмауға тырысамыз.
Стейкхолдерлермен өзара іс-қимылдың тиімділігін арттыру мақсатында және сыртқы мүдделі тараптардың алаңдаушылығына қатысты алдын алу шаралары үшін барлық өтініштер компаниялардың бүкіл периметрі бойынша шоғырландырылады және Директорлар кеңесінің назарына өз алдына жеке жеткізіледі.
- Еңбекті қорғау
- «САМҰРЫҚ-ҚАЗЫНА» АҚ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ ЖӘНЕ ӨНЕРКӘСІПТІК ҚАУІПСІЗДІК САЛАСЫНДАҒЫ САЯСАТЫ
- Сапалы басқару, денсаулық сақтау және еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету, қоршаған ортаны қорғау, энергия тиімділігі, ақпараттық, өрт және өнеркәсіптік қауіпсіздік, сыбайлас жемқорлыққа және алаяқтыққа қарсы іс-қимыл саласы бойынша «Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы корпоративтік менеджмент жүйесінің саясаты
- ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ және ҚАУІПСІЗДІК саласындағы басшылықтың жеке міндеттемелері
- Біздің ұстаным
- Қоғамның еңбекті қорғау саласындағы қызметі
- Іске асырылатын жобалар
- Өндірістік жарақат алу статистикасы
- Пікірлер мен ұсыныстар