«Самұрық-Энерго» АҚ электр энергиясы көлемінің бір бөлігін орталықтандырылған сауда-саттық арқылы өткізуді көздейтін, Кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жоба (Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 12 қазандағы №728 Қаулысы) талаптарын орындау үшін 2023 жылғы қаңтардан бастап электр энергиясының «КОРЭМ» АҚ алаңында өтетін орталықтандырылған сауда-саттығына қатысады.

Орталықтандырылған сауда-саттықтың әлеуетті қатысушылары үшін ақпарат «КОРЭМ» АҚ сайтында мына сілтемелер бойынша орналастырылған: www.korem.kz, https://trade.korem.kz/

Биылғы жылдың 22 желтоқсанындағы деректер бойынша, «Самұрық-Энерго» АҚ электр энергиясын өндіруші еншілес компаниялары жылдық жоспар бойынша өндіруге тиіс  электр энергиясының жиынтық көрсеткіші 34 576 млн кВтсағ болу керек болса, қазіргі көрсеткіш іс жүзінде 34 691 млн кВтсағ құрап отыр.

Осылайша, еліміздің ең ірі энергетикалық холдингі «Самұрық-Энерго» АҚ энергетиктердің кәсіби мерекесі аясында тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз ету бойынша міндеттемелерін артығымен орындап отыр. 

Бұл ретте Екібастұз ГРЭС-1, Мойнақ және Шардара ГЭС-тері (сәйкесінше 101, 140 және 116%-ға) жылдық өндіру жоспарын жыл аяқталмай жатып-ақ  орындады. Жыл қорытындысы бойынша, «Самұрық-Энерго АҚ компаниялар тобының электр энергиясын өндіру көлемі шамамен 35,3 млрд кВтсағ. немесе жоспарланған көлемнің 102%-ын құрайды деп күтілуде.

 «Самұрық-Энерго» АҚ – акцияларының  100% «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ-ға тиесілі Қазақстандағы ірі электр энергетикалық холдинг. 2007 жылы құрылған. Қызметінің негізгі бағыттары: электр және жылу энергиясын өндіру; электр энергиясын жеткізу, тарату және сату; энергетикалық көмір өндіру. Холдингтің құрамына энергетикалық және көмір кәсіпорындары кіреді, оның ішінде «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ, «Богатырь Көмір» ЖШС, «Алматы электр станциялары» АҚ, «О.Д.Қантаев атындағы Мойнақ СЭС» АҚ, «Шардара СЭС» АҚ және басқалары бар.

Астана қаласы 2-ЖЭО-ға жаңа технология бойынша өндіріліп, жөнелтілген Екібастұз көмірі тиелген алғашқы құрам келді. Мейрам қарсаңында Екібастұзда «Богатырь» көмір кенішінде тәжірибелік-өнеркәсіптік пайдалануға көмір өндіру мен тасымалдаудың циклдық-толассыз технологиясы (ЦТТ) іске қосылды. Осылайша, жаңа жыл мерекесінде елорда тұрғындарының үйлері мен пәтерлері қала ЖЭО-сының озық технология бойынша өндірілген отынды пайдалануының арқасында ұядай жып-жылы болмақ.

«Богатырь» кенішінде көмір өндірудің циклдік-толассыз технологиясы» жобасын Екібастұз көмір бассейнінде «Богатырь Көмір» ЖШС жүзеге асырады. Жаңа технология «Богатырь Көмір» ЖШС-ның өндірістік қуатын қазіргі 42 млн.тоннадан жылына 50 млн. тоннаға дейін ұлғайтады. Нысанды толық пайдалануға беру 2023 жылдың жазына жоспарланып отыр.

«Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма Төрағасы Серік Түйтебаев пен «Богатырь Көмір» ЖШС Бас директоры Николай Корсаков тәжірибелік-өнеркәсіптік пайдалануға ЦТТ өндірістік желілерін техникалық іске қосуға қатысты.

«Богатырь» кенішінде көмір өндіру технологиясын түбегейлі өзгерту қажеттілігі тау-кен жұмыстарының тереңдігіне қол жеткізумен байланысты, онда көмірді тасымалдаудың қолданыстағы теміржол сызбасы тиімсіз, ал негізгі тау-кен көлік жабдықтары өз ресурсын тауысты, ол жаңартуды қажет етеді. ЦТТ жобасында көмір өндірудің авто-конвейерлік технологиясын енгізу көзделіп отыр, бұл «Богатырь» кенішінің өндірістік қуатын арттыруға мүмкіндік береді. Жаңа технология өнімнің сапалық сипаттамаларын жақсартады, темір жол вагондарына көмірді тиеудің салмақтық дәлдігін қамтамасыз етеді және көмір тиеу кезіндегі вагондардың айналым уақытын 4 есе қысқартады.

         Циклды-толассыз кешеннің ауқымды құрылысы шеңберінде 40 мыңнан астам темірбетон құрылымдары пайдаланылды, 174 мың шаршы метр алаңда жалпы салмағы 15 000 тоннадан астам металл құрылымдар мен жабдықтар құрастырылды.

Циклды-толассыз технология нысандарын тұрғызуға үш жыл бойы қазақстандық компаниялардың мердігерлік ұйымдарының 430 қызметкері және 30 неміс мамандары жұмылдырылды.

Шекаралардың жабылуына, жұмысшыларды оқшаулауға және логистикадағы қиындықтарға қарамастан, пандемия мен карантиндік шектеулер кезінде де құрылыс қарқыны төмендемеді.

2022 жылдың соңына қарай ЦТТ жобасын жүзеге асыру мәресіне келіп жетті. Кешеннің ұсатқыштан вагондарға тиеуге дейінгі негізгі технологиялық желілері арқылы өткен көмірдің алғашқы тоннасы құраммен Астана қаласы 2-ЖЭО-ға жөнелтілді.

Анықтама үшін:

«Богатырь Көмір» ЖШС – ашық тәсілмен көмір өндіретін жетекші кәсіпорын. Компанияның жалпы өндірістік қоры шамамен 3 миллиард тонна көмірді құрайды. Қазіргі уақытта «Богатырь» кенішінің өндірістік қуаты – жылына 32 млн тонна көмір (ЦТТ-ны енгізумен – 40 млн тонна), «Северный» кенішінің өндірістік қуаты – жылына 10 млн тонна көмір. Кәсіпорын үлесіне Екібастұз көмір бассейнінде өндірілетін барлық көмір көлемінің 69%-ы және Қазақстан Республикасында көмір өндірудің жалпы көлемінің 40%-ы тиесілі.

«Богатырь Көмір» компаниясы – ТМД елдерінің энергетикалық көмір нарығындағы ірі жеткізуші. «Богатырь Көмір» көмірін Қазақстанның көптеген жылу электр станциялары және Ресейдің ең ірі электр станциясы – Рефтинская ГРЭС пайдаланады.

 «Самұрық-Энерго» АҚ – акцияларының  100% «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ-ға тиесілі Қазақстандағы ірі электр энергетикалық холдинг. 2007 жылы құрылған. Қызметінің негізгі бағыттары: электр және жылу энергиясын өндіру; электр энергиясын жеткізу, тарату және сату; энергетикалық көмір өндіру. Холдингтің құрамына энергетикалық және көмір кәсіпорындары кіреді, оның ішінде «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ, «Богатырь Көмір» ЖШС, «Алматы электр станциялары» АҚ, «О.Д.Қантаев атындағы Мойнақ СЭС» АҚ, «Шардара СЭС» АҚ және басқалары бар.

Тәуелсіздік күні мен Энергетика күні қарсаңында «Самұрық-Энерго» корпоративтік орталығында компания қызметкерлерін ведомстволық, салалық және корпоративтік наградалармен салтанатты марапаттау рәсімі өтті.  

Марапаттау рәсімі алдында Экономика және қаржы жөніндегі басқарушы директор Айдар Рысқұлов салтанатты сөз сөйледі. Ол Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуындағы энергетиктер еңбегінің ерекше маңыздылығын атап өтті.

«...Энергетика - экономиканың өзегі. Бұл елдің қанайналым жүйесі сияқты, онсыз өмірдің барлық басқа салалары мен тіршілік әрекеті салаларының қалыпты жұмыс істеуі мүмкін емес. Адамдардың өмір сүру сапасы, үйлеріндегі жайлылық пен қолайлылықтың болуы энергетиктердің бір ізге салынған қалыпты жұмысына байланысты», - деп толықтырды спикер.

Электр энергетикасы саласына қосқан жеке үлесі мен сіңірген ерекше еңбегі үшін «Самұрық-Энерго» АҚ қызметкерлері «Еңбек сіңірген энергетик», «Құрметті энергетик» төсбелгілерімен, «Электр энергетикасы саласына қосқан үлесі үшін» медальдарымен, Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Құрмет грамоталарымен және Алғыс хаттарымен марапатталды. Сондай-ақ, қызметкерлер Қазақстандық электр энергетикасы қауымдастығының, «KAZENERGY» қауымдастығының наградаларымен, «Самұрық-Қазына» АҚ-ның корпоративтік наградаларымен және «Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма Төрағасының Құрмет грамоталары мен Алғыс хаттарымен марапатталды.

Марапаттау рәсімін Қазақстандық энергетиктердің салалық кәсіподағының төрағасы Оразбек Телібайұлы Бекбас жалғастырды, ол энергия өндіруші холдингтің ерекше көзге түскен қызметкерлерін, кәсіподақ қозғалысын дамытуға қосқан үлесі үшін және еңбекшілердің мүдделерін қорғаудағы лайықты жұмысы үшін Құрмет грамоталарымен және «Кәсіподақтағы белсенді жұмысы үшін» медалімен атап өтті.

Сондай-ақ, Оразбек Телібайұлы «Самұрық-Энерго» корпоративтік орталығының қызметкерлері арасындағы шахмат турнирінің жеңімпаздарын марапаттады. Жүлдегерлер дипломдармен және ақшалай сертификаттармен марапатталды.

Еліміздегі ең ірі көмір өндіруші компания – «Богатырь Көмір» ЖШС-да бүгін көмір өндіру мен тасымалдаудың циклды-толассыз технологиясын (ЦТТ) тәжірибелік-өнеркәсіптік пайдалануға қосты.

«Богатырь Көмір» ЦТТ жобасын әзірлеуге 2014 жылы «ThyssenKrupp» компаниясымен жабдықтарды дайындау мен жеткізу келісімшартына қол қойған кезден бастап кірісті. Алайда әртүрлі объективті жағдайларға байланысты жоба бірнеше рет кейінге қалдырылды, тек 2020 жылдан бастап «Богатырь Көмір» ЖШС оны іске асыруға белсене кірісті. Белең алған құрылыс барысында жалпы ұзындығы 11,5 километр конвейерлер кешені, 4 ұсатқыш, 2 қаттауыш, 2 орташа-тиеу машинасы және көмірді вагондарға автоматты тиеу пункті салынды.

Циклды-толассыз кешеннің ауқымды құрылысы шеңберінде 40 мыңнан астам темірбетон құрылымдары пайдаланылды, 174 мың шаршы метр алаңда жалпы салмағы 15 000 тоннадан астам металл құрылымдар мен жабдықтар құрастырылды.

Циклды-толассыз кешен нысандарын тұрғызуға үш жыл бойы қазақстандық компаниялардың мердігерлік ұйымдарының 430 қызметкері және 30 неміс мамандары жұмылдырылды.

Шекаралардың жабылуына, жұмысшыларды оқшаулауға және логистикадағы қиындықтарға қарамастан, пандемия мен карантиндік шектеулер кезінде де құрылыс қарқыны төмендемеді.

Міне, ақырында, ЦТТ жобасын жүзеге асыру соңғы кезеңге де келіп жетті. Бүгін кешеннің ұсатқыштан вагондарға тиеуге дейінгі негізгі технологиялық желілері арқылы өткен көмірдің алғашқы тоннасы құраммен Астана қаласы 2-ЖЭО-ға жөнелтілді.

ЦТТ-ны тәжірибелік-өнеркәсіптік пайдалану барысында жабдықты баптау, көмірдің сапасы мен біркелкілеуді бақылау жүйелерін баптау, вагондарды өлшеу және мөлшерлеу, шаңды басу жүйесі бойынша, сондай-ақ бұрын кәсіпорында енгізілген ЦТТ-ға қатысты «Экскаватор – Автосамосвал – ЦТТ»/«Экскаватор машинисі – Жүргізуші – ЦТТ операторы – Тау-кен диспетчері» бірыңғай ақпараттық кеңістігін құруға мүмкіндік беретін кешеннің автоматты режимінде робот-тартқыштармен және автоматты диспетчерлік басқару жүйесімен (АДБЖ) өзара іс-қимылды қамтамасыз ету бойынша алда әлі ұзақ жұмыс тұр.

«Богатырь Көмір» ЖШС және Қазақстан Республикасының экономикасы үшін ЦТТ жобасының басты мәні электр станцияларын көмірмен кепілді қамтамасыз ету үшін тозған негізгі технологиялық жабдықты жаңарту және 230 метр тереңдіктен көмір қорларын толық және ұтымды алуды қамтамасыз ету болып табылады, бұл бұрынғы теміржол технологиясын пайдалану кезінде мүмкін болмас еді.

Анықтама үшін:

«Богатырь Көмір» ЖШС – ашық тәсілмен көмір өндіретін жетекші кәсіпорын. Компанияның жалпы өндірістік қоры шамамен 3 миллиард тонна көмірді құрайды. Қазіргі уақытта «Богатырь» кенішінің өндірістік қуаты – жылына 32 млн тонна көмір (ЦТТ-ны енгізумен – 40 млн тонна), «Северный» кенішінің өндірістік қуаты – жылына 10 млн тонна көмір. Кәсіпорын үлесіне Екібастұз көмір бассейнінде өндірілетін барлық көмір көлемінің 69%-ы және Қазақстан Республикасында көмір өндірудің жалпы көлемінің 40%-ы тиесілі.

«Богатырь Көмір» компаниясы – ТМД елдерінің энергетикалық көмір нарығындағы ірі жеткізуші. «Богатырь Көмір» көмірін Қазақстанның көптеген жылу электр станциялары және Ресейдің ең ірі электр станциясы – Рефтинская ГРЭС пайдаланады.

 «Самұрық-Энерго» АҚ – акцияларының  100% «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ-ға тиесілі Қазақстандағы ірі электр энергетикалық холдинг. 2007 жылы құрылған. Қызметінің негізгі бағыттары: электр және жылу энергиясын өндіру; электр энергиясын жеткізу, тарату және сату; энергетикалық көмір өндіру. Холдингтің құрамына энергетикалық және көмір кәсіпорындары кіреді, оның ішінде «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ, «Богатырь Көмір» ЖШС, «Алматы электр станциялары» АҚ, «О.Д.Қантаев атындағы Мойнақ СЭС» АҚ, «Шардара СЭС» АҚ және басқалары бар.

Қазақстанның ең ірі жылу электр орталықтарының бірі – Алматы ЖЭО-2-ні газға көшіру және толық жаңғырту жөніндегі жұмыстар практикалық іске асыру сатысына шықты. Газ станциясын салуға қазан айында жарияланған халықаралық тендерден кейін жобаны қаржыландыру көздеріне қатысты мәселелер шешілді. 

Бүгін, 2022 жылғы 25 қарашада Алматыда станция иесі «Алматы электр станциялары» АҚ (АлЭС) мен Еуропа Қайта құру және Даму банкі (ЕҚДБ) арасында «Қоршаған ортаға тигізетін әсерін барынша азайту арқылы Алматы ЖЭО-2-ні жаңғырту» жобасын қаржыландыру туралы кредиттік келісім жасалды. Аталған мәміленің сомасы 130 млрд. теңгені құрайды.

Бұған қоса, бүгін АлЭС пен Қазақстанның Даму Банкі (ҚДБ) арасында Жобаны қаржыландыруды ұсыну жөніндегі ниеттер туралы келісімге қол қойылды. Ескі ЖЭО-2 жанындағы алаңда жаңа газ станциясын салу бойынша барлық жұмыстарды синдикат, жетекші халықаралық және қазақстандық банктер - ЕҚДБ, Азия Даму Банкі (АДБ) және Қазақстан Даму Банкі (ҚДБ) қаражатын тарта отырып қаржыландыру жоспарлануда. Қаржыландыру ұлттық валюта - теңгемен, TONIA-ға (Tenge OverNight Index Average) тіркелгены өзгермелі пайыздық мөлшерлемемен жүзеге асырылатын болады.

Жобаны қаржыландыру «Самұрық-Қазына» қоры» АҚ-ның қолдауымен ұйымдастырылды. Ұлттық әл-ауқат қоры жобаға өзінің корпоративтік кепілдігін береді, бұл сарапшылардың бағалауы бойынша тәуекелдерді азайтуға және қаржыландыру шарттарын жақсартуға ықпал етеді, ал келісімнің өзі жобаның ұзақ мерзімді қаржыландырумен қамтылуын қамтамасыз етеді.

Кредиттік келісімге «АлЭС» АҚ Басқарма Төрағасы Ерлан Қырқымбаев пен ЕҚДБ-ның  Еуразия, Таяу Шығыс және Африка өңірлері бойынша Энергетика департаментінің директоры Аида Ситдикова қол қойды. Салтанатты іс-шара ЕҚДБ, ҚДБ, «Самұрық-Энерго» АҚ, «АлЭС» АҚ, Алматы қаласы әкімдігі өкілдерінің қатысуымен өтті.

«Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма төрағасы Серік Тютебаев қаржыландыруды ұйымдастыру үшін үлкен жұмыс жүргізілгенін, оның ішінде халықаралық стандарттар бойынша қоршаған ортаға әсерді бағалау және әлемдік тәжірибелерді ескере отырып, қолданылатын технологияларға бағалау жүргізілгенін атап өтті.

 «ҚР Үкіметі, «Самұрық-Қазына» Қоры және «Самұрық-Энерго» АҚ Алматы қаласы мен Алматы агломерациясының дамуына ерекше көңіл бөліп келеді. Алматы ЖЭО-2 нысанын жаңғырту жобасынан басқа, экологиялық жағдайды жақсарту және Алматы энергия торабындағы жаңартылатын энергия көздері объектілерін одан әрі дамыту үшін біз  Алматы ЖЭО-3 аумағында «Қуаты 545 МВт-тық аралас циклді газ станциясын салу»  жобасын іске асырып жатырмыз. Бұл нысан 2025 жылы пайдалануға берілмек және осы өңірдегі маневрлік қуат тапшылығын айтарлықтай төмендетуге мүмкінідік береді, - деді Серік Тютебаев.

ЕҚДБ Вице-президенті Алан Пиюдың айтуынша, 2025 жылға қарай климаттық және жасыл қаржыландыру ЕҚДБ-ның жыл сайынғы инвестицияларының жартысынан астамын құрайды деп жоспарлап отыр. «Бүгінгі шара Алматыдағы ауа сапасын, жергілікті халықтың өмір сүру сапасын жақсартатын және Қазақстанның Париж келісімін сақтауға және 2060 жылға қарай көміртегі бейтараптығына қол жеткізу мақсатын жақындататын жасыл жобаның керемет үлгісі», - деп атап өтті ЕҚДБ өкілі.

Естеріңізге сала кетейік, бұған дейін, 2022 жылғы 27 қазанда ЕҚДБ халықаралық қаржы институтының ережелеріне сәйкес өткізілетін екі сатылы ашық халықаралық тендердің басталғанын жариялады. EPC-мердігерді таңдаудың техникалық ерекшелігі және EPC-келісімшарт жобасы FIDIC (Халықаралық инженер-консультанттар федерациясы) «сары кітабы» бойынша әзірленген. Бірінші кезең шеңберінде Алматы ЖЭО-2 алаңында жабдықтарды жеткізуге, жаңа газ станциясын жобалау мен салуға әлеуетті мердігерлерден өтінімдерді қабылдау 2022 жылғы 15 желтоқсанға дейін жалғасады.

«Қоршаған ортаға тигізетін әсерін барынша азайту арқылы Алматы ЖЭО-2-ні жаңғырту» жобасы Алматы ЖЭО-2 алаңында қуаты 600 МВт-ға дейінгі газ-турбиналық технологияларды пайдалана отырып, жаңа станция салуды көздейді. Толық пайдалануға беру мерзімі - 2026 жылғы желтоқсан. Жобаның мақсаты: станцияны табиғи газ жағуға көшіру есебінен станцияның Алматы қаласының экологиялық жағдайына теріс экологиялық әсерін азайту, сондай-ақ Алматы қ. мен Алматы өңірінің тұтынушыларын жүктеме кестесіне сәйкес жылу және электр энергиясымен сенімді әрі үздіксіз жабдықтаумен қамтамасыз ету.

Сарапшылардың бағалауы бойынша станцияны газға көшіру жобасы Қазақстан Республикасы мен Еуропалық Одақтың ең қатаң талаптарына сәйкес келеді. Бұл сәйкестіктер ЖЭО зиянды заттарының шығарындыларын 93%-ға азайтуға мүмкіндік береді; мөлшерлі бөлшектер мен күкірт тотығы шығарындыларының құрамынан күл-қож қалдықтарының түзілуін болдырмайды және көмуге жол бермейді; агрегаттардың дыбыссыз жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Мұның бәрі станцияның қоршаған ортаға және Алматы агломерациясының тұрғындарына әсер ету аймағын азайтуға тиіс.

______________________________________________

«Самұрық-Энерго» АҚ Баспасөз қызметі

Тел: 8(7172) 55-30-62; 8 (7172) 55-30-66

Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған, оны қарау үшін Сізде Javascript қосылған.  

Самұрық-Энерго қызметкерлері Түркістанда өткен жастар форумына қатысты

Биыл 24 қазан – 2 қараша аралығында «Самұрық-Қазына» АҚ компаниялар тобы бойынша белсенді, ынталы қызметкерлерді анықтау мақсатында Қор жас мамандарға арналған  10 күндік челлендж өткізген болатын.

Соның қорытындысы бойынша «Самұрық-Энерго» компаниялар тобынан, атап айтқанда «АлЭС» АҚ, «Алатау Жарық Компаниясы» АҚ, «Богатырь Көмір» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Energy Solutions Center» ЖШС білдірген 31 қатысушы қазанның 10 - 13 аралығында Түркістан қаласында өткен жастар форумына шақырылды.

 «Форум өте қызықты, сапалы мазмұнды болды! Сондықтан болар 3-4 күн тез өте шықты. Көңіл-күйіміз өте жақсы. Пайдалы білім мен қатар жаңа достық қатым-қатынастар орнатып қайттық, - деп форумнан алған әсерімен «АЖК» АҚ «Серіктес» жергілікті кәсіподағы» төрағасы Сабыржан Қали бөлісті.

Форум бағдарламасы шеңберінде біздің жастар ұжымдық жұмыс, қоғам алдында сөз сөйлеу шеберлігі сынды тақырыптарда пайдалы ақпарат алды. Ұлттық құндылықтарды дәріптеуге бағытталған квест ойындары аясында арнайы жасақталған этноауылға барып, киіз үй тігіп, ұлттық тағамдар әзірледі. Тарихи-танымдық және өлкентану тақырыбында ақпарат алып, садақ ату, теңге ілі, асық ату, арқан тарту сынды ұлттық ойындардан жарысқа түсті.      

«Форум бір деммен өте шыққандай болды, өз басым біраз толғандыратын сұрақтарға жауап алдым. Бір бағытта еңбек етіп жүргендер қаншалықты үйлесімді әрекет есте, жұмыстың нәтижесі соншалықты жоғары деңгейде болады. Ал ол үшін бізге берілген барлық мүмкіндіктерді толыққанды пайдалануымыз қажет. Әрекет түбі – берекет! – дейді «АлматыЭнергоСбыт» ЖШС қашықтықта қызмет көрсету жөніндегі департаментінің директоры Чингиз Жүйріков.

Форумның соңғы бөлігінде қатысушылар жастар саясатын дамыту мәселелерін талқылады, жастар ұйымының құндылықтары мен қағидаттарын анықтап, өз ұсыныстарын білдірді. 

Fitch Ratings агенттігі Самұрық-Энергоның шетелдік және ұлттық валютадағы ұзақ мерзімді кредит рейтингін «BB+» деңгейіне дейін көтерді, сондай-ақ Самұрық-Энергоның дербес негіздегі кредит қабілетін «b+» деңгейінен «bb-» шамасына дейін көтеріп, қамтамасыз етілмеген кредиттер бойынша рейтингті «BB» - ден «BB+» - ге дейін арттырды. Болжам «Тұрақты».

Рейтингтердің жоғарылауы Самұрық-Энерго кредит қабілеттілігі рейтингінің дербес негізде айтарлықтай жақсаруына орай, атап айтқанда - қаржылық көрсеткіштердің үздіксіз жақсаруы, қарыз қаражаты үлесінің қысқаруы және қаржылық көрсеткіштерге, соның ішінде EBITDA-ға жағымды ықпал етіп отырған тарифтердің ұлғаюы негізінде мүмкін болып отыр. Компанияның басымдыққа ие қамтамасыз етілмеген рейтингтерінің жоғарылауы қамтамасыз етілмеген кредиторлар үшін құрылымдық субординацияның төмендеуімен байланысты.

Компанияда кірістің едәуір мөлшерде өсуі мен табыс деңгейінің артуын кешенді түрде қарастырып отырған Агенттік қарыздың едәуір мөлшерде қысқаруын оң бағалап отыр, нәтижесінде операциялық қызметтен түскен ақша қаражаттары бойынша жалпы левередж көрсеткішінің айтарлықтай төмендеуі және 2021 жылдың нәтижесі бойынша пайыздық төлемдердің қамтамасыз етілуінің артуы байқалады. Агенттік қарыз қаражаттарының үлесін қысқарту 2022-2026 жылдар аралығында да жалғасады деген болжам жасайды. 

Компания инфляцияның өсіп отырғанына қарамастан өзгермелі мөлшерлемемен берешекті мерзімінен бұрын өтеу жұмыстарын жүргізді, осылайша 2021 жылдың аяғынан баланстық қарыз 13%-ға төмендеді. Бұған қоса 2022 жылдың 9 айындағы жағдай бойынша инфляцияның құбылмалылық тәуекелі әсер еткен борыш соңғы 12 айда уақтылы қайта қаржыландыру, кэш-пулинг құралын қолдану және 2021 жылы «жасыл» облигациялар шығару арқылы азайып, Компанияның жалпы қарызы 28%-дан 7%-ға дейін төмендеді. Бүгінгі таңда Компания кредиттік портфелін оңтайландыру және қаржылық шығындарды азайту саясатын жүргізуді жалғастыруда.

Осы айтылғандарға қоса, Компанияның кредиттік портфелінің құрылымында шамамен 18% мөлшердегі халықаралық қаржы институттарының үлесінің болуы борыштық портфельдің жеткілікті деңгейдегі жоғары сапасын көрсетеді және Топтың қаржылық көрсеткіштерін бағалауға айтарлықтай әсер етіп отыр. Бұл ретте Компания алдағы уақытта халықаралық кредиторлармен тығыз ынтымақтастықты жалғастыруды жоспарлап отыр.

Агенттік Алматы ЖЭО нысандарын газға көшіру жобалары іске асырылған жағдайда Компанияның ұзақ мерзімді рейтингтері өзгермейтінін, өйткені бұл жобалар кредитор ретіндегі халықаралық және жергілікті қаржы институттарының талаптарына негізделген акционер мен мемлекеттің қолдауы болған жағдайда жүзеге асырылатынын атап өтті.

Сонымен қатар, Агенттік Самұрық-Энерго өзінің қысқа мерзімді міндеттемелерін толық жабу үшін өтімділік пен ақшалай қаражаттың жеткілікті деңгейіне ие екенін атап өтті.

Компанияның 100 пайызы мемлекет меншігінде. 2021 жылы өнідірілген электр энергиясының шамамен 30% және еліміздегі жалпы көмір өндірісінің шамамен 40% Самұрық-Энерго үлесін құрайды.

Самұрық-Энерго басшылығы Fitch Ratings агенттігінің Компанияның кредиттік рейтингтерін көтеруі қаржылық стратегияның сақталуын растау, сондай-ақ Компанияның әлемде орын алып отырған макроэкономикалық жағдайда қаржылық тұрақтылық көрсеткіштерін жақсарту және қаржылық тұрақтылықты нығайту бағытында тиімді саясат жүргізіп отырғанының нәтижесі екенін атап өтті.

Анықтама: «Самұрық-Энерго» АҚ – акцияларының  100% «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ-ға тиесілі Қазақстандағы ірі электр энергетикалық холдинг. 2007 жылы құрылған. Қызметінің негізгі бағыттары: электр және жылу энергиясын өндіру; электр энергиясын жеткізу, тарату және сату; энергетикалық көмір өндіру. Холдингтің құрамына энергетикалық және көмір кәсіпорындары кіреді, оның ішінде «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ, «Богатырь Көмір» ЖШС, «Алматы электр станциялары» АҚ, «О.Д.Қантаев атындағы Мойнақ СЭС» АҚ, «Шардара СЭС» АҚ және басқалары бар.

Іс-шараға Албания, Болгария, Босния және Герцеговина, Грузия, Қырғызстан, Черногория, Румыния, Сербия, Тәжікстан, Түркия, Өзбекстан қатысты. Халықаралық практикалық семинар жұмысына Қазақстаннан «Самұрық-Энерго» АҚ электр энергетикалық холдингінің өкілдері компанияның Дамыту, сату және өзгерістер жөніндегі басқарушы директоры Елена Ивченконың бастауымен қатысты.

ЖЭК мәселелері мен перспективалары тақырыбына айналған семинар сессияларының бірінде «Самұрық-Энерго» АҚ «Жобалар портфелін басқару» департаментінің директоры Аңсар Айдаров баяндама жасады. Ол келтірген деректер бойынша 2022 жылдың басында Қазақстанның энергия өндіруші объектілерінің белгіленген қуаты 23,6 ГВт, оның ішінде: көмір отыны – 69%, табиғи газ – 20%, ірі СЭС – 7%, ЖЭК-4% құраған. 2035 жылғы энергетикалық теңгерімге сәйкес, Қазақстанда қосымша 17,5 ГВт энергия өндіруші объект салу қажет болады. Айдаровтың айтуынша, республика өзінің алдына ЖЭК-ті дамыту бойынша өршіл жоспарлар қойып отыр. Қазақстан генерациясындағы жаңартылатын энергия көздерінің үлесін 2030 жылға қарай 15% - ға дейін арттыру жоспарлануда. ЖЭК-ті дамыту бойынша осы энергия көлемінің ішінен гидроэнергетиканы дамытуға айрықша назар аударылады. Қазіргі уақытта Қазақстанда гидроэнергетиканы дамыту жоспары бекітілді және 2030 жылға қарай шамамен 3 ГВт ГЭС салу жоспарлануда. Қазақстанда тау өзендерінің әлеуеті зор және қазіргі кезде Мемлекет басшысы мен Үкімет деңгейінде осы салаға көп көңіл бөлінуде.

Практикум жұмысы барысында қазақстандық энергетиктер Дүниежүзілік банк өкілдерімен кездесу өткізді, онда Алматы СЭС каскадын жаңғырту жобасы бойынша техникалық-экономикалық негіздемені әзірлеуге грант беру мәселелері қаралды. Тараптар сондай-ақ Қазақстан Республикасы гидроэнергетикасының барлық әлеуетін бағалау үшін Банк тарапынан қаржылық қолдау мүмкіндігін қарастырды. Бұдан басқа, «Самұрық-Энерго» АҚ өкілдері су электр станцияларына арналған электромеханикалық жабдықтар мен сервистік қызметтерді әлемдік жетекші жеткізушілердің бірі Andritz Hydro GmbH компаниясының басшылығымен кездесті. Кездесуге қатысушылар Қазақстандағы бірлескен жобаларды және одан әрі ынтымақтастық перспективаларын талқылады.

Іс-шара аясында қазақстандық делегация Дунай өзенінде орналасқан Австриядағы ең ірі Ybbs-Persenbeug су электр станцияларының біріне барды.  Жақында станция 144 миллион еуро тұратын және арнайы жасыл облигациялармен қаржыландырылған ауқымды жаңартуды жүзеге асырды. Жылдық өндірісі 1 415 млн. кВтсағ болатын СЭС 1959 жылы пайдалануға берілді. Барлық алты блокты жаңғырту дәйекті түрде жүргізіліп, оның жылдық өндірісін 77 млн. кВтсағ-ға ұлғайтты.

Анықтама үшін:

Қазіргі кезде Қазақстанда 51 су электр станциясы (СЭС) жұмыс істейді. ҚР Жүйелік операторының деректері бойынша, 2022 жылғы 1 қаңтарда СЭС-тің белгіленген қуаты 2 806,2 МВт құрады, бұл ҚР станцияларының жалпы белгіленген қуатының 11,7% - ын құрайды.

«Самұрық-Энерго» АҚ компаниялар тобы Қазақстанның СЭС-і белгіленген қуатының шамамен 29,7% - ын қамтиды, бұл 916 МВт-ны құрайды, оның ішінде:

- «Шардара СЭС» АҚ - 126 МВт;

- «АлЭС» АҚ Қапшағай СЭС - 364 МВт;

- «Мойнақ СЭС» АҚ - 300 МВт;

- «АлЭС» АҚ СЭС каскады - 43,7 МВт.

«Самұрық-Энерго» АҚ СЭС-інің электр энергиясын өндіру көлемі 2022 жылдың 9 айында 2 035,4 млн. кВтсағ құрады.

Мереке қарсаңында Қапшағай СЭС-інің құрылысы мен Қонаев қаласының негізін қалауға атсалысқан Қазақстанның көрнекті тұлғаларына арналған   ескерткіштің салтанатты ашылу рәсімі өтті.

Дінмұхамед Қонаевтың 110-жылдығы, Асанбай Асқаровтың 100-жылдығы, Шапық Шөкиннің 110-жылдығы құрметіне орнатылған ескерткіштің ашылу салтанаты Ш.Шөкин атындағы Қапшағай су электр станциясында болды. 

Қапшағай СЭС-і еліміздің оңтүстік өңіріндегі маңызды электр энергетикалық нысандардың бірі. Оның құрылысының жоспары  XX ғасырдың 30 жылдары пайда болған. Станция құрылысының қажеттілігі жөнінде 1942 жылы алғаш рет белгілі қазақстандық энергетик-ғалым, Қазақстан Республикасы ғылым академиясының президенті, академик Ш.Шөкиннің «Іле өзеніндегі Қапшағай СЭС-інің техникалық-экономикалық көрсеткіштері» атты кітабында айтылған.

1969 жылы 20 маусымда СЭС ғимараты фундаментінің астына «Қапшағай су электр станциясының бірінші куб бетоны құйылды» деген жазбасы бар ескерткіш тақтайша орнатылды. Осынау тарихи мезетте Қазақ ССР Компартиясы Орталық Комитетінің бірінші хатшысы Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев пен станция құрылысына басшылық еткен Алматы обком партиясының бірінші хатшысы Асанбай Асқарұлы Асқаров болды.     

1970 жылдың желтоқсанында алғашқы екі су агрегаты іске қосылғаннан кейін  Қапшағай СЭС-і электр энергиясын өндіре бастады!

Уақыт өте келе Қапшағай СЭС-і маңында жаңа қала пайда болды. Ол бүгінде Алматы облысының жаңа әкімшілік орталығының сәні десек те болады.  

Ескеркіштің ашылу рәсіміне Алматы облысы әкімі Марат Сұлтанғазиев, «Самұрық-Энерго» АҚ Басқарма Төрағасы Серік Түйтебаев, Д.Қонаевтың, А.Асқаровтың,  Ш.Шөкиннің жанұясы, Қапшағай СЭС-інің ардагерлері, «АлЭС» АҚ қызметкерлері қатысты.  

Салтанатты іс-шара барысында Қапшағай СЭС-і мен «АлЭС» АҚ-ның бірқатар жұмысшылары, ардагер энергетиктері және басшылары марапатталды.  

 «Самұрық-Энерго» АҚ басшысы Серік Түйтебаев өз сөзінде станция жұмысшылары, қала тұрғындары мен мерекелік іс-шараға қатысушылар Республика күні қарсаңында ескерткішті ашу арқылы өздерінің еңбегімен елеулі із қалдырған жерлестеріне, әріптестеріне құрмет көрсетіп жатқанын атап өтті. Басқарма төрағасы «Қапшағай су электр станциясында талай энергетиктер толқыны өз тәжірбиесін шыңдады. Бүгінде станцияда өз ісіне берілген, квалификациялық категориясы жоғары санаттағы мамандар жұмыс істейді»,- деді. 

Сондай-ақ, Серік Түйтебаев Алматы қаласы мен Алматы облысындағы маңызды жобаларға тоқталды: «Бүгінгі жағдайда, судың азайып бара жатқан уақытында,  «Самұрық-Қазына» Қоры мен «Самұрық-Энерго» компаниялары Қапшағай СЭС-і  жұмысының тиімділігін жақсарту мақсатында Іле өзеніндегі Кербұлақ су электр станциясының құрылысына қатысты жобаны жүзеге асыру бойынша жұмысты белсенді түрде жүргізуде. Жалпы Алматы облысына қатысты айтар болсам, Кербұлақ СЭС құрылысы, Каскада СЭС-ін қайта жаңғырту, Алматы жылу электр станциясын көгілдір отынға өткізу, Шелектегі жел электр станциясының іске қосылуы, оның қуатын 300 МВт арттыру, Қапшағай және Мойнақ СЭС-ін есепке алар болсақ, аталған өңір «жасыл энергетика» бойынша алда тұр»,- деп атап өтті «Самұрық-Энерго» басшысы.    

Серік Түйтебаев сөзін қорытындылай келе, осы жобаға қатысы барлық қызметкерлерге және энергетика саласында еңбек етіп жүрген барлық әріптестеріне сәттілік тілеп, алдарына қойған мақсаттарының орындалуын тіледі.